Proza lezen (cursus)

Aan de hand van het verhaal 'Jozef uit de weg geruimd' (Gen 37: 12 - 36) geef ik de theorie van Jan Fokkelman¹ (1940)  weer, over literair lezen van de Bijbel. Veel zal bekend voorkomen omdat je het op de middelbare school leerde bij het vak Nederlands. Het beste is om het boek zelf, 'Vertelkunst in de Bijbel' te lezen: daar staan veel meer voorbeelden in.

Het leuke van deze methode is, dat je geen woordenboeken, commentaren en andere naslagwerken nodig hebt om de Bijbel te begrijpen. En je kunt deze manier van lezen ook gebruiken voor andere goed geschreven boeken, bv de top tien van Nederlandse literatuur. Je kunt er op twee manieren mee aan de slag.

1. Wil je meer van de theorie lezen en uitleg krijgen, dan neem je de stappen 1 tot en met 12 van dit menu door (en doe dan stap 3 als laatste)
2. Wil je liever direct praktisch aan de slag, dan kies je een verhaal uit de Bijbel en doe je wat in stap 2 en stap 3 beschreven staat.

Gespreksgroep
Een mooie mogelijkheid voor kringen en groepen die zich met Bijbelse verhalen bezighouden is de volgende. Stel de eerste keer samen vast welke Bijbelvertaling je wilt gebruiken², welke hoofdstukken je wilt bespreken, en waarom (motivatie).
Maak afspraken over afbellen als je verhinderd bent, respect voor elkaars mening in de groep enz. Vervolgens legt de gespreksleider in het kort uit, hoe deze manier van Bijbeluitleg werkt: zie hieronder bij A en B.

Een bijzondere taak van de gespreksleider is Doe dat op de bijeenkomst voorafgaande aan de volgende bespreking. Zo hebben alle deelnemers dezelfde tekst en kunnen ze zich thuis voorbereiden.

De deelnemers bereiden zich thuis voor. Dat is wel iets meer dan enkel de Bijbeltekst een keertje doorlezen, maar ook
Op de gespreksmiddag of -avond:

1. Delen de deelnemers eerst met elkaar (A) de dingen die opvielen, of onduidelijk zijn
2. En vervolgens (B) de antwoorden op de vragen bij lezing adhv vragen. (stap 3)
   (pauze)
3. Als deze dingen zijn besproken, gesprek over 'wat heeft dit verhaal ons te zeggen?' Wat is de moraal van het verhaal?
4. Als je gebruik maakt van Bijbelstudies op deze site, kun je verder met de gespreksvragen bij het bijbelgedeelte.

Zo krijg je een goede bespreking die niet alle kanten op vliegt, maar dicht bij het Bijbelse verhaal blijft.
Het zal misschien even wennen zijn omdat het nieuw is, maar na een paar besprekingen wordt het steeds gemakkelijker. 

^-----
1 Fokkelman doceerde klassiek Hebreeuwse literatuur aan de RU te Leiden. In zijn 'Vertelkunst' in de Bijbel (1995) legt hij uit wat literair lezen inhoudt voor de proza gedeeltes van de Bijbel. Van zijn hand is ook 'Dichtkunst in de Bijbel (2000) over het literair lezen van de poëtische gedeelten van de Bijbel.
² Voor achtergrondinformatie zie stap 1