Intro
Grote verhalen hebben niet alleen in onze postmoderne tijd kritiek opgeroepen. Al veel eerder spraken geleerden, filosofen en ook theologen zich er tegen uit.
Postmoderne kritiek
Post-Modernisme (PM) is enerzijds een uitloper van de Nieuwe Tijd die allerlei tendenzen voortzet, anderzijds is het een kritiek daarop.
Blaise Pascal
512px_Blaise_Pascal_Versailles_cropped_25_.jpg)
Afb 4 CC BY 3.0 , via Wikimedia Commons
Blaise Pascal (1623 - 1662)
Formerly attributed to Jean Baptiste de Champaigne,
Søren Kierkegaard
Afb_8_Kierkegaard_140x207.jpg)
Afb 8 Public domain, via Wikimedia Commons
Søren Aabye Kierkegaard (1813 - 1855)
Ludwig Feuerbach

Ludwig Feuerbach (1804 - 1872)
Niet God schiep de mens, maar de mens schiep God
Friedrich Nietzsche

Friedrich Nietzsche (1844 - 1900)
tekening Gustav-Adolf Schultze (d. 1897),
Wat me niet doodt, maakt me sterker.
Albert Camus

Public domain, via Wikimedia Commons
Albert Camus (1913 - 1960)
Het leven is absurd, maar niet waardeloos
Karl Marx
(1).jpeg)
Afb 5 John Jabez Edwin Mayal, Public domain, via Wikimedia Commons
Karl Marx (1881 - 1881)
godsdienst is opium van het volk
Bas Heine
Nav de aanslag op Charlie Hebdo vraagt Heijne zich af hoe die afschuwelijke terreurdaad valt te verklaren. Wat zegt het over ons mens-zijn en onze westerse, humanistische cultuur? De titel van zijn essay (2016, 2020 13de druk) is ontleend aan een invloedrijke studie van S. Freud (1930).
Nog meer godsdienstkritiek
In het kort enkele andere critici van geloof, godsdienst en zingeving
Afkortingen
van de Bijbelboeken > Register (kolom 1) adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding aw = aangehaald werk BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk cq = casu quo (bv ik doe kaas cq ham op mijn brood = ik doe kaas op mijn brood of anders ham) DL = Dordtse Leerregels dwz = dat wil zeggen eva = en vele anderen FB = FaceBook GNB - Groot Nieuws Bijbel GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HKB = Historich Kritische Benadering (of Bijbelonderzoek) HSV = Herziene Staten Vertaling HTB = Het Boek ID = Intelligent Design itt = in tegenstelling tot Lat = Latijn LuV = Lutherse Vertaling LV14 = Leidse Vertaling 1914 LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC) M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1) NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament p = pagina of pagina's PKN = Protestantse Kerk Nederland PM = Post Modernisme Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84) Q = Quelle, bron van uitspraken van Jezus resp = respectievelijk (bv A en B reden in resp een Golf en een Astra = A reed in een Golf, B in een Astra) RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v = Ps 1: 1 - 2) vC = voor Christus vd = van de vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv = Ps 1: 1 - 3) WV = Willibrord Vertaling X = Chiasme (kruisstelling) > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) // = synoniem parallellisme <> = tegenstelling, ook: antithetisch parallellisme |