In het kort

Het bestaan op zichzelf ontbeert elke zin en is absurd1. De 'grote verhalen' en godsdiensten pretenderen bronnen van zingeving te zijn. Christenen laten zich de zin van het leven aanreiken door het evangelie.van Jezus. Dat spreekt van Gods Koninkrijk dat komt, dwz van het doorbreken van Zijn heerschappij. (ook wel het Koninkrijk der hemelen of Gods nieuwe wereld genoemd)

Dat geven van zin doet de Geest die gebruik maakt van wat je in je geloofsopvoeding thuis, op school en in de kerk hebt meegekregen.

  • Als je nooit van God, Jezus, Geest gehoord hebt, zul je gewone (bv een regenboog), bijzondere (bv herstel na ziekte) of kerkelijke gebeurtenissen (bv avondmaal) niet als teken van God, zijn Koninkrijk, of Christus beleven.
  • Als je bekend bent met de Bijbelse verhalen en/of de kerkelijke geloofstraditie zul je meer geloofservaring opdoen, al kan die je helaas ook op het verkeerde been zetten3.
  • Je geloof wordt pas christelijk als je je kunt identificeren met het verhaal van Jezus. Maw als de Passio het sleutelverhaal voor je leven wordt. Tot het zover is, kun je je geloof beter kerkelijk of bijbels geloof noemen, of  ietsisme enz.
Door het geloof veranderen alle betrekkingen waarin je leeft. Je krijgt
  • een nieuwe relatie met God: het draait niet meer om je kleine ik, maar Christus in je; (Gal 2: 20), je maakt een wedergeboorte door (Joh 3) je bent een volgeling van Christus
  • een nieuwe verhouding met de mensen om je heen: je bent voortaan voor hen een naaste (Luc 10: 25 - 37)
  • en met de medegelovigen vorm je een nieuwe gemeenschap, de kerk. Samen met hen ga je leven in en voor Gods Koninkrijk.4 Zo heb je  nu al deel aan het eeuwige leven (Joh).
Geloven is vooral een gerichtheid, een instelling, een manier van leven en beleven. Geloven is veel minder het erop na houden van een heleboel geloofsartikelen (bv de 52 zondagen van de catechismus) of ‘alles wat in de Bijbel staat’ voor letterlijk gebeurd aannemen.

Die praktijk of manier van leven doet een beroep op alle vermogens die je hebt5
  • je kennis: bv weet hebben van Jezus (maar ook denken, reflectie)
  • je gedrag: bv aan Jezus een voorbeeld nemen, navolging
  • je emoties: dichtbij je gevoel en intuïtie blijven
  • je wil: je gehoorzaamt niet langer aan de stem van je ik-zucht, maar gaat af op de stem van Christus. In deze binding ligt je vrijheid; een andere binding werkt knechtend.
  • je kracht: je energie, gezondheid om werk te maken van je geloof
  • je aangeboren talenten (bv gastvrijheid) en gaven van de Geest (bv geloof, gebed, pastorale zorg, diaconale hulp)
  • je fantasie, verbeelding en creativiteit om het geloof op een nieuwe manier tot uitdrukking te brengen (uitleg, muziek, zang, beeld, drama, dans) of nieuwe vormen voor gemeente zijn te ontwikkelen
  • je bezit: geld en goederen, vrije tijd, macht, connecties om God mee te dienen
Christelijk geloof is primair gericht op het doorbreken van Gods Koninkrijk in het hier en nu, zodat deze wereld z'n absurde aanzien verliest. Het gaat niet zozeer over zielen die deze wereld ontvluchten om naar de hemel te gaan, maar omgekeerd over de hemel (God) die op aarde moet komen. Over een einde aan alles wat het leven bederft: de doodsmachten van chaos, onrecht, verwoesting, honger en gebrek, verdriet.

Dit leven dus. Als het je mee zit, dank je God voor gezondheid, liefde, vriendschap, werk en welvaart enz. Zo voorkom je dat alles maar gewoon en vanzelfsprekend wordt. Je bedenkt dat anderen het niet zo getroffen hebben. Je vraagt je af wat jouw verantwoordelijkheid is voor wie ziek, eenzaam, hulpbehoevend, werkloos, arm, hongerig, op de vlucht zijn enz. Engagement en solidariteit zijn wezenlijk voor het christelijk geloof; het verdraagt zich niet met vrijblijvendheid en luie gemakzucht.

Als het leven je zwaar valt, spreek je je moeiten, zorgen, vragen, verdriet en wanhoop voor God uit. Je beseft dat je deel uit maakt van een lijdende mensheid die uitziet naar het einde van de nacht. Naar de dag dat het Koninkrijk der hemelen aanbreekt om nooit meer weg te gaan. Je bidt om zijn ontferming: dat Hij zijn koninkrijk voor jou en alle mensen laat komen.

Zo heeft geloven altijd met strijd te maken: tegen de verleiding van de gemakzucht en/of tegen de beproeving van het lijden. Gelovigen doen hun best en proberen trouw te blijven, maar zullen ook falen, terug schrikken, soms gewoon niet willen enz. Gelukkig worden we niet op ons resultaat afgerekend. Daar staat Jezus voor in. Anders dan wij was hij met al zijn vermogens wel volmaakt toegewijd aan Gods zaak. Niets kon hem daarvan afbrengen, zelfs niet de dood aan het kruis. God heeft hem, de Rechtvaardige opgewekt, en bij zich genomen in zijn Rijk. Hij de eersteling van een rijke oogst: velen zullen volgen. Zo hoort de hemel of het eeuwige leven wel in het geloof thuis: als uitzicht en troost; niet als primaire bestemming van de mens.
 

Dit is een beknopte, samenvattende omschrijving van wat ik me bij geloven en geloof denk. Onderdelen van dit thema werk ik uit in de items op deze menupagina.



-----

1 Dat wil nog niet zeggen dat het waardeloos is. Of je nu gelooft of niet, je kunt in je leven belangrijke waarden realiseren. Je inzetten voor en je verheugen in vriendschap, liefde, gezondheid, vrede en gerechtigheid enz..
2 Ik gebruik hier geloof en geloven door elkaar. In de theologie wordt tussen die twee vaak verschil gemaakt. Er (1) is het geloof dat gelooft (Lat. fides qua) en (2) het geloof waarin je gelooft (Lat fides quae). Het eerste heeft meer van een werkwoord (geloven). Het tweede heeft meer van een zelfstandig naamwoord: het geloof als de verzameling van waarheden, dogma's en leer die een gelovige aanneemt.
3 Bekende misverstanden: het zou in het geloof gaan over in de hemel komen, dat alles wat gebeurt Gods wil is, dat de aarde 6.000 jaar oud is, dat je als mens heel slecht over jezelf moet denken, dat de Bijbel woord voor woord door God gedicteerd is enz.
4 Daar hoort ook een andere omgang met de levende natuur en met heel de schepping bij. Het gaat nog verder: je beleving van verleden en toekomst ondergaat een vernieuwing, je geloof over oorsprong en bestemming van de wereld wijzigt en je moet je eerdere visie op God herzien.
5 Vgl het grote gebod van de liefde: hart en ziel, verstand en kracht. En die alle vier met overgave (volledig inzet).

 

 

 

 

terug

Achtergronden


Artikelen over:
Geloof Kennis en Openbaring
Bijbel
Iets, God, opnieuw God
Israël, Volken, Christenen
Oude Tijd, Nieuwe Tijd
Oude Mens, Nieuwe Mens
Jezus
Passio, Pasen, Pinksteren

Kerk anno nu oa pastoraat en liturgie

Theologische Stromingen
Theologische Begrippen

 
 

Afkortingen


van de Bijbelboeken > Register (kolom 2)

adhv = aan de hand van
Afb = Afbeelding
BGT = Bijbel in Gewone Taal
BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT)
bv = bij voorbeeld
CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk
DL = Dordtse Leerregels
GNB - Groot Nieuws Bijbel
GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland)
Gr = Grieks
HCat = Heidelbergse Catechismus
Hebr = Hebreeuws
HTB = Het Boek
HSV = Herziene  Staten Vertaling
ID = Intelligent Design
Lat = Latijn
LuV = Lutherse Vertaling
LV14 = Leidse Vertaling 1914
LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC)
M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1)
NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT)
NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004)
NBG = Nederlands Bijbel Genootschap
NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951)
NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004)
NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021)
nC = na Christus
NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis
NT = Nieuwe of tweede Testament
OT = Oude of eerste Testament
PM = Post Modernisme
PKN = Protestantse Kerk Nederland
Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84)
RKK = Rooms Katholieke Kerk
SV = Staten Vertaling
TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim
v = volgende vers (bv Ps 1: 1v betekent Ps 1: 1 - 2)
vd = van de
vv = volgende  verzen (bv Ps 1: 1vv betekent Ps 1: 1 - 3)
vC =  voor Christus

WV = Willibrord Vertaling
X = Chiasme (kruisstelling)
> = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2)
// = synoniem parallellisme
<> = antitthetisch parallellisme