Passio, Pasen en Pinksteren

Het is goed om woorden en beelden te zoeken om de betekenis van Jezus' lijden, sterven en opstaan te duiden. Anders ontgaat ons de betekenis ervan en kunnen we het ook niet aan elkaar doorgeven.

Duiden is echter wel iets anders dan er een logisch verhaal van maken. Jezus dood en opstanding zijn een actie van God, voortgekomen uit zijn liefde voor mensen en zijn trouw aan wat Hij beloofde. Dat is nooit helemaal inzichtelijk te maken. Liefde die logisch is - die wel moet om een of andere reden - dat is in strijd met de liefde zelf: Liefde is altijd liefde om niet, ze neemt haar redenen uit haarzelf. Zo is dat ook met Gods liefde en trouw. Die komen uit hemzelf voort, zo is Hij (geloven wij). Er is geen hoger principe waaraan Hij moet gehoorzamen. Laat staan dat wij mensen dat hogere principe kunnen begrijpen om God  na te rekenen en te beredeneren waarom Hij zo heeft gedaan in Jezus. We moeten niet menen het volledig inzichtelijk te kunnen maken. Dat slaat alles dood. Dan blijft er van verwondering en ontroering niets over.

Helaas gaan zulke 'logische' verklaringen toch wel rond en doen dan meer kwaad dan goed omdat ze het geloof tot iets belachelijks maken. Zo bv de slechte uitleg over God die zijn Zoon in onze plaats gestraft heeft. Zie preek Joh 3: 16. Er zijn verschillende pogingen ondernomen om tot een verzoeningsleer te komen. Een paar daarvan bespreken we op deze hoofdpagina.

Het Nieuwe Testament geeft niet een heldere, afgeronde leer over de betekenis van Jezus' werk. We treffen wel metaforen aan, ontleend aan alle mogelijke levensterreinen. In deze rubriek enkele van die heel verschillende beelden en figuren waarin evangelisten en apostelen het evangelie van kruis en opstanding hebben geïnterpreteerd:

• een militaire overwinning,
• een financiële losprijs,
• in termen aan de rechtspraak ontleend,
• een cultisch offer,
• verzoening (sociaal)
• verzoening (delgen van schuld, boeten)
• kwijtscheldien van schuld (vergeving)

Deze metaforen hebben stuk voor hun stuk hun waarde, maar ook hun beperking. Geen enkele vergelijking is zo compleet dat die alles over Gods liefde in Jezus kan aangeven en daarmee andere metaforen overbodig maakt. Ze hebben alle hun waarde en beperkingen. De beelden zijn aanvullend op elkaar.' Ik breng ze losjes met elkaar in verband in de zelfopoffering van een toegewijd mens.

In deze rubriek ook een pagina over de veel besproken en beladen uitdrukkingen 'plaatsvervanging', 'schuldoverdracht' en 'straf'.