Ruth 2
Moge de HEER je daarvoor rijkelijk belonen – de HEER, de God van Israël, onder wiens vleugels je bent komen schuilen.’ Ruth 2:12 NBV21
A Wij hebben dat vast wel eens gezien:
een kip met kleine kuikens erbij
van die leuke, piepkleine, gelige donsbolletjes
Als er maar even onrust is
vertrouwen ze het niet meer
en zijn ze weg: onder de vleugels van moeder kip
Of misschien ben je wel eens
te dicht gekomen bij een gans of een zwaan
met jongen
De jongen vluchten weg
achter moeder gans
of onder de vleugels van moeder zwaan
en als je nog dichterbij komt
begint ze boos te sissen
en als je niet oppast kun je een beste klap krijgen.
Vleugels zijn het symbool van bescherming:
jonge vogels kunnen er veilig onder schuilen
tegen regen en kou en wind
ze zijn er veilig voor roofdieren
en al te nieuwsgierige mensen:
moeder vecht desnoods voor haar kroost
ze laat haar jongen niet in de steek
Boaz zegt:
Ruth jij bent komen schuilen onder de vleugels van Israels God
Niet vaak wordt in de bijbel God met een dier vergeleken
vaker met een mens, een koning
maar nu wel: God als een vogel, een arend misschien,
met grote, beschermende vleugels
een moederlijk, een vrouwelijk beeld voor God.
B Mooie beeldspraak, maar IS het ook zo?
Kun je er iets van merken?
Waar zie je iets van God die je onder zijn vleugelen neemt
van God die je beschermt
van God die desnoods voor je vecht?
Het is de grote vraag van het boekje Ruth:
Waar merk je iets van God? Is hij erbij?
Bemoeit God zich wel met het gewone, alledaagse leven van u en mij?
Wij geven vaak als antwoord:
God leidt mijn leven
Hij stuurt het
toen ik die baan kreeg
toen die keer, dat dat ongeluk nog net goed afliep
dat heb ik aan God te danken
Onze schrijver is daar veel minder duidelijk in.
Hij heeft het over "toe-val"
Hij zegt niet:
Ruth ging erop uit aren te zoeken
en God leidde haar naar de akker van Boaz...
Alleen maar: Ruth ging heen
en bij geval trof zij het stuk land van Boaz (2:3).
Heel prozaisch en nuchter: toevallig.
Onze schrijver is voorzichtig met dat spreken over Gods leiding in je leven
Want wat als Ruth nu eens verkeerd was terecht gekomen,
bij één van die norse boeren
die geen woord overhadden
voor mensen die zelf niet werken
en zeker niet voor zo'n buitenlandse meid?
hadden we dan ook gesproken over Gods leiding? (van der Zee 60)
Toevallig: een kwestie van geluk,
zoals er ook wel eens domme pech of een vreselijk ongeluk gebeurt
die dingen gebeuren
zonder dat je ervan kunt zeggen
het is allemaal Gods wil.
Er is ook sprake van domme pech en van toevallig geluk hebben.
Gods leiding van ons leven sluit het toeval niet uit, maar in!
In voor- en tegenspoed zijn Gods handen om ons heen.
In leven en in sterven zijn wij in Hem geborgen
DAT geloven wij
dat is wat anders dan dat God ons alles aandoet.
C Dat Gods vleugels om je heen zijn
kun je aan de gebeurtenissen in je leven niet altijd duidelijk zien.
Het lijkt een toevallige samenloop van omstandigheden.
En toch spreekt de bijbel over de vleugels van God
over zijn bescherming, zijn hulp, zijn leiding...
alleen: die ziet de bijbel niet zo duidelijk in wat je overkomt
aan ziekte en ongelukken
maar veel meer in "mensen".
In wie wij voor elkaar zijn.
Waar u of jij of ik een naaste voor de medemens willen zijn,
daar is God, daar zijn zijn vleugels.
Zo is het ook hier in Ruth.
Hoe God in de loop van allerlei toevallige gebeurtenissen werkt
is niet doorzichtig.
Onze schrijver waagt er geen grote woorden aan: bij geval…
Maar: als Ruth met een efa gerst thuis komt:
40 liter, 25 kilo
en opgewonden haar belevenissen vertelt
dan roept Maomi uit
de Here heeft zijn goedheid niet onttrokken.
Deze mens Boaz is het beste bewijs
dat de wereld niet van God verlaten is.
In hem blijkt de goedheid en trouw van God.
Als mensen niet de handen en voeten van God willen zijn
blijft God onzichtbaar.
Boaz zelf weet dat ook.
Hij zegt tegen Ruth: je hebt goed voor Naomi gezorgd
bent zelfs uit Moab met haar mee gekomen
moge God je belonen
En wat gebeurt er dan:
dan gaat Boaz zelf haar belonen.
De maaiers krijgen opdracht flink wat extra te laten liggen
En Boaz heeft het over de vleugels van de God van Israel
waaronder Ruth is komen schuilen.
Die mooie beeldspraak blijft bij Boaz geen vrome gedachten
Nu neemt hij zelf haar in bescherming
De knechten mogen haar niet lastig vallen
Hij de rijke landheer nodigt haar arme vrouw zelfs aan tafel
De zorg van God voor Naomi en Ruth bereikt hun door Boaz.
Eindelijk zien ze weer eens iets van God
deze Boaz maakt het zichtbaar.
Ze komen op adem, krijgen hoop
voelen zich weer een beetje gelukkig met het leven.
D Rijke mensen krijgen er in de bijbel nogal eens van langs.
Nee, niet omdat geld en goed verkeerd zijn
maar omdat je er zovaak verkeerd mee omgaat.
Jezus vertelt een gelijkenis van een rijke man
die een arme, hongerige bedelaar Lazarus niet eens ziet
terwijl hij elke dag bij hem voor de deur ligt te kreperen.
Zo had Boaz ook kunnen doen:
de andere kant op kijken
haar van het land jagen
want "daar kunnen we toch niet aan beginnen?"
"Ze zal het er zelf wel naar gemaakt hebben"
Of haar alleen de restjes kunnen laten,
zuinig, naar de letter van de wet.
Om zijn geweten te sussen: "ik heb mijn plicht gedaan."
Maar zo zit Boaz niet in elkaar.
Hij ziet in Ruth geen aanslag op zijn bezit.
Hij ziet in Ruth iemand die is komen schuilen
onder de vleugels van de God van Israel.
En aan hem de eer
haar de bescherming van de Allerhoogste te bieden.
Te zorgen voor Ruth is geen overlast
maar een voorrecht.
Waar anders heeft hij zijn rijkom, zijn land en zijn geld voor
dan om anderen te helpen?
Hij handelt naar de geest van de wet:
royaal, meer dan het gewone.
Waar anders voor zijn wij gezegend
dan om anderen tot een zegen te zijn?
Boaz maakt de vleugels van God zichtbaar.
Zoals eeuwen later
die verre nakomeling van Boaz
Jezus van Nazaret de liefde en trouw van God zichtbaar maakt
zijn hulp en bescherming belichaamt
Hij zoekt de armen, de zieken, de ellendigen
Hij zoekt de verstotenen, de hoeren en de tollenaars.
Zelf zegt Hij ergens
dat Hij rondging om de verloren mensen te verzamelen
als een hen haar kuikens onder haar vleugels verzamelt. (Luc13:34 / Mat 23:37)
En zelfs wanneer tegenwerking en verzet toenemen.
blijft hij trouw aan zijn, aan uw en mijn roeping
om de liefde van God niet mooie woorden te laten
maar zichtbaar te maken
uit te delen aan de mensen.
Dat houdt hij vol tot op het kruis.
Op de Paasmorgen laat God zien
dat Hij achter Jezus staat.
Jezus, die de handen en voeten van God heeft willen zijn
is geen aansteller, zoals zijn tegenstanders denken
niet iemand die om zijn godslasterlijk optreden
de doodstraf verdient
maar die om zijn mensenliefde het leven verdient
God geeft het hem terug.
E Geliefde gemeente
Vandaag de dag zijn er velen als Ruth in ons land
mannen en vrouwen in hun eigen land niet veilig
hier naar toe gevlucht
om te schuilen onder de vleugels van Israels God
Willen wij hun bescherming bieden
of maken wij God onzichtbaar achter gemakkelijke vooroordelen?
Zijn het profiteurs, gelukzoekers voor ons…
of kunnen ze op aandacht, zorg en ondersteuning rekenen?
En er is de stille armoede
mensen, gezinnen die van een te kleine uitkering moeten rondkomen
jaar in, jaar uit, zonder perspectief,
Zijn er voor hen ook vleugels van God?
Als je een bedrijf hebt,
denk dan ook eens aan hen bij het opvullen van een lege plek
Als je een vakantiehuisje of een caravan hebt: wie leent hem eens een weekje uit?
En er zijn de vele mensen die zich eenzaam voelen
anderen die voor hun verwarring en verdriet
geen gehoor vinden
Bieden wij een open oor, een bewogen hart
of maken wij de zorg, de aandacht van God voor ieder mensenkind
tot een leeg woord
een vrome wens?
Het is een hoge roeping, een eretaak die God ons geeft
en misschien voelen we ons er wel verlegen mee
en overvraagd.
Maar de bijbel vertelt ons van Boaz
die niet de hele wereld op zijn nek nam
maar wel voor Ruth en Naomi deed wat hij kon
en dat was veel:
En het betekende veel: Naomi verliest haar bitterheid.
Laten wij ons niet verlammen door het leed van de wereld
laat ons liever doen wat wij kunnen.
Iemand zei tegen moeder Theresa:
ik vind het goed hoor, wat u doet voor de armen
alleen: het is maar een druppel op een gloeiende plaat.
Haar antwoord:
met zijn allen kunnen we voor een flinke regenbui zorgen!
AMEN
Achtergronden
Afkortingen
Bijbelboeken > Register kolom 2 adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk DL = Dordtse Leerregels GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HTB = Het Boek HSV = Herziene Staten Vertaling Lat = Latijn LXX = Septuaginta (Griekse Vertaling vh OT; 250 - 50 vC) LV14 = Leidse Vertaling 1914 M = Meditatie (bv 1 Kor 13M = Meditatie over 1 Kor 13) NA - Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament PKN = Protestantse Kerk Nederland Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84) RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v betekent Ps 1: 1 - 2) vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv betekent Ps 1: 1 - 3) vC = voor Christus > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) |