Perspectief

De blogs zijn geschreven vanuit een binnenperspectief. Dwz ik schrijf als christen over de Bijbel, het geloof en andere zaken. Met christen bedoel ik, dat ik geraakt ben door het sleutelverhaal, de Passio van Jezus. Dat opent mij de ogen voor wat er met mensen incl mijzelf aan de hand is, wat de oplossing is, hoe je die krijgt en wat die uitwerkt.

Er komt nog iets bij. Er bestaan drie typen van relaties waarin de mens, ook de gelovige zichzelf ziet, het leven beleeft en met anderen omgaat: een objectieve relatie, een contractrelatie en een liefdesrelaties. De keus voor de ene of andere werkt door in de inhoud van het geloof: daar bestaan ook drie typen van. Ik ben van mening dat het evangelie ons bij het derde type wil brengen. Anders gezegd: de bedoeling van het mens zijn is, dat we in een echte wederkerige relatie van vrijheid en liefde om gaan met de ander en de Ander.

Je kunt deze keuzes voor het christelijk geloof en voor relatie type drie subjectief of vooringenomen vinden. Dat zijn ze ook. Maar elke andere keus, bv voor een ander geloof of geen geloof, voor  relatietype één of twee of voor het gezichtspunt van psycholoog, historicus of socioloog enz is dat ook. Een neutraal, objectief vogelperspectief bestaat gewoon niet.

Niet objectief dus mijn beschrijving van het christelijk geloof, maar daarom nog niet willekeurig of misleidend. Vergelijk het met een liefhebber van beeldende kunst, bv Rembrandts schilderijen. Als hij daarover zou vertellen of schrijven, zou hij dan het psychologische gezichtspunt kiezen en het hebben over Rembrandts ambitie, geloof, verdrietigheden en succes? Of voor het historische perspectief: Rembrandt als kind van zijn tijd? Zo zouden psycholoog en historicus kiezen, en daar is niks mis mee, maar een kunstliefhebber kiest een ander gezichtspunt: het artistieke.

Dat artistieke betekent dat hij niet kan blijven staan bij een beschrijving van lengte en breedte van bv de Nachtwacht, de gebruikte verfsoorten, het jaar dat Rembrandt het maakte (1642), de namen van de afgebeelde figuren, het genre (schutterstuk).of wat er verder maar (bv claire - obscure) objectief, zakelijk neutraal over de Nachtwacht valt te melden. Het gaat hem om iets anders. Hij wil aan zichzelf en anderen vertellen wat het schilderij volgens hem zo goed maakt. Wat hij erin ziet. Dat verhaal bouwt hij op uit alles wat hij weet over Rembrandt, de Nachtwacht en zijn persoonlijke betrokkenheid. Zijn verhaal is
  • objectief in die zin dat hij geen onjuiste informatie vertelt.
  • subjectief:  de informatie die hij geeft is zijn selectie van duizenden feitjes en weetjes over Rembrandt en de Nachtwacht1.
  • relationeel: zijn gevoelens van bewondering, waardering, afschuw enz worden niet buiten gesloten, maar doen uitdrukkelijk mee.
Deze mix van objectief, subjectief en relationeel maakt zijn bijdrage interessant voor andere mensen. Na zijn uitleg die tegelijk een interpretatie is, kijken ze met nieuwe ogen naar het schilderij. Hun beleving verdiept zich. Misschien worden het ook wel bewonderaars van Rembrandts Nachtwacht. Bekijk bv eens deze video waarin Henk van Os, destijds directeur van het Rijksmuseum, uitlegt wat in zijn ogen de Nachtwacht zo bijzonder maakt. Of deze van Krzysztof Dobrowolski-Onclin: ondanks de overeenkomsten heel anders dan de uitleg van Henk van Os. Maar beide zijn ze geldig en ze maken overtuigende indruk.

Op deze site dus geen beschrijving van het christelijk geloof vanuit een neutraal buitenperspectief. Evenmin een afstandelijke beschrijving vanuit het historische, sociologische, psychologische of een ander gezichtspunt. Die dingen doen allemaal wel mee, ik ben voortdurend met andere interpretaties in gesprek, maar het eigenlijke van het geloof krijg je zo niet in beeld. Daarvoor is het nodig dat je er wezenlijk bij betrokken bent. dat is met de aard van de zaak gegeven. De blogs op deze site zijn gekleurd door wat op mij mooi, inspirerend, overtuigend overkomt, maar ook door wat vragen, twijfels, bezwaren in mij oproept.

Zo wil ik het geloof begrijpen, verdiepen, uitleggen aan mezelf en delen met anderen. Het is te mooi en waardevol om te laten verstoffen in clichés en traditionele voorstellingen. Een welwillende interpretatie dus voor mensen van de 21-ste eeuw.

Er zijn meer factoren die een objectieve interpretatie onmogelijk maken, bv het feit dat ik man ben, blank, westers, protestants, redelijk gezond, welvarend enz, psychologisch gereserveerd, verstandelijk en analytisch van aanleg. Die dingen beïnvloeden mijn geloof, beleving en ook beschrijving van het geloof. Ik probeer me van deze dingen zo goed mogelijk bewust te zijn.

Het tegenovergestelde, vrouw, gekleurd, niet-westers, ziek, arm, goedgelovig enz ken ik niet van binnenuit, uit eigen ervaring. Door gesprekkken, boeken, films kan ik me wel enigszins voorstellen hoe het is om anders dan mezelf te zijn. Enigszins want jezelf verplaatsen in iemand anders is altijd kunstmatig en tijdelijk. Ik kan me bv wel inbeelden wat het betekent om op een rolstoel te zijn aangewezen. Ik kan er zelfs ervaring mee opdoen door een dag in een rolstoel door te brengen en me met van alles te laten helpen. En toch is het niet dezelfde ervaring als iemand die echt een beperking heeft. Voor hem of haar is het alle dagen zo, voor mij een dag. Ik weet gedurende die dag dat het maar een dag duurt, dat het niet echt zo is maar 'spel'. Voor wie invalide is, gaat het nooit voorbij. Dat uitzichtloze leer ik maar bij benadering een beetje kennen.

De factor die het meest een juiste interpretatie van het geloof in de weg staat is de macht van de ikzucht. Die maakt dat je geneigd bent de Bijbel zo te lezen en het geloof zo op te vatten, dat het in jouw straatje past, je eigen belang dient en je bevestigt in je gelijk. De ikzucht leeft van angst of wantrouwen en leidt tot zorgen, wanhoop en wanliefde. Lezen, denken en schrijven over het geloof heeft alleen maar zin, als je dat gevaar doorziet, je ervan afwendt door het evangelie te geloven. Dat wekt vertrouwen (geloof) en maakt hoop en liefde mogelijk. Deze dingen liggen ook al ten grondslag aan mijn keus voor relatie type drie. Of het me gelukt is om het egocentrische buiten te sluiten, laat ik aan de lezers over om te beoordelen.


-----
1 Zo doet een journalist het ook: uit een veelheid van gegevens selecteert hij wat hem relevant lijkt. Zo doe je het zelf ook, bv in het verkeer let je op de borden, tegenliggers enz. Je sluit je af voor de wolken in de lucht, de huizen langs de straat en nog veel meer. Waarnemen is selecteren, je laat je leiden door een bepaalde interesse.
terug

Afkortingen

Bijbelboeken > Register kolom 2
adhv = aan de hand van
Afb = Afbeelding
BGT = Bijbel in Gewone Taal
BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT)
CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk
DL = Dordtse Leerregels
GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland)
Gr = Grieks
HCat = Heidelbergse Catechismus
Hebr = Hebreeuws
HTB = Het Boek
HSV = Herziene  Staten Vertaling
Lat = Latijn
LXX = Septuaginta (Griekse Vertaling vh OT; 250 - 50 vC)
LV14 = Leidse Vertaling 1914
M = Meditatie (bv 1 Kor 13 M = Meditatie over 1 Kor 13)
NA - Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT)
NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004)
NBG = Nederlands Bijbel Genootschap
NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951)
NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021)
nC = na Christus
NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis
NT = Nieuwe of tweede Testament
OT = Oude of eerste Testament
PKN = Protestantse Kerk Nederland
Pr = Preek (Ps 84 Pr = Preek over Psalm 84)
RKK = Rooms Katholieke Kerk
SV = Staten Vertaling
TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim
v = volgende vers (bv Ps 1: 1v betekent Ps 1: 1 - 2)
vv = volgende  verzen (bv Ps 1: 1vv betekent Ps 1: 1 - 3)
vC =  voor Christus