Luc 11: 1 - 13 (Pr)
A De stilte zoeken...je hart openen voor God
Bidden hoort bij het geloof.
Maar steeds vaker hebben we er ook zo onze bedenkingen bij.
En dan bedoel ik niet de aarzeling
of je zult bidden
als je ergens gaat eten
in een restaurantje langs de weg
terwijl de radio aanstaat
en het druk is van de mensen.
Doe het dan maar niet...of eerder die dag thuis:
want bidden doe je niet om gezien te worden, zegt Jezus ergens.
En ik bedoel ook niet de bedenkingen
die je kunt hebben bij de schietgebedjes
als het een beetje tegenzit / spannend is:
je bent al laat, kun je de autosleutels nergens vinden
O God help me nou
of bij een moeilijk proefwerk, een belangrijk examen
O God laat me geluk hebben
of als die voetballers bij het begin van een wedstrijd:
O God laat ons winnen
Dat zien wij ook wel: dat is geen bidden
Dat is niet bij God zijn...dat is bij jezelf zijn
jij gedreven door je angst en zorgen...
jij spreekt je dromen en wensen plechtig uit
Ik bedoel een andere verlegenheid: dieper, pijnlijker:
Heeft bidden wel zin?
Is er wel een God?
Een God die hoort? een God die helpt?
Hoeveel is er niet gebeden in de oorlog
om vrede
om een behouden terugkeer van de jongens
Maar zovelen kwamen om.
Hoeveel is er niet gebeden om redding
uit de werkkampen, de gaskamers.
Slechts een enkeling keerde terug.
Hoeveel wordt er niet gebeden
op al die brandhaarden in de wereld.
maar miljoenen komen om van de honger,
de dorst, de kou.
Tegen die achtergrond:
Kan ik nog wel bidden om de serieuze,
om de grote dingen die mij bezighouden:
voor mijn gezondheid, mijn kinderen en kleinkinderen
voor mijn werk, mijn huwelijk?
Geloof ik wel echt in God,
verwacht ik werkelijk hulp van boven?
B Die verlegenheid lijkt iets van onze tijd.
Van mensen die de oorlog hebben meegemaakt
van mensen die van aardbevingen en tsunami's hoorden
van mensen die een trein uit de rails zagen vliegen
Maar die verlegenheid om te bidden is er altijd geweest.
Paulus schrijft al:
We weten niet wat we in ons gebed tegen God moeten zeggen.
En de discipelen zaten er ook al mee:
Heer, Jezus leer ons toch bidden!
Ja, want ook zij hebben hun bedenkingen:
de armoede van mensen
de bezetting van het land
de vele zieken en verlamden
En ze geloven wel...en ze gaan naar de synagoge en de tempel
en ze bidden en ze offeren...
dat doet het volk Israel al vanaf Abraham
Maar wat heeft het geholpen?
Waar blijft de sjaloom: vrede en geluk voor alle mensen?
En ze voelen hoe het ongeloof aan hen knaagde
En ze voelen de verleiding
om maar gewoon te gaan leven voor enkel hier en nu
zonder geloof, zonder hoop
En ze voelen ook hoe de liefde dan zou bekoelen
En dat het met dienen en delen en vergeven
gauw voorbij zou zijn
Here Jezus, leer ons bidden
want dat moet niet met ons gebeuren
dat ons hart onverschillig wordt en koud en bitter
en dichtgaat eerst voor God en op den duur ook voor de ander.
Geen wonder dat ze het hem vragen:
Want juist dat lukt bij hem:
zijn hart blijft open voor God en de mensen
in zijn hart wonen liefde en ontferming
in zijn ziel is vreugde om het leven
als hij spreekt is het nooit veroordelend,
altijd bemoedigend, hoopgevend
zijn handen delen brood en wijn
zijn voeten gaan naar de zieken en eenzamen
In hem geen spoor van onverschilligheid, wanhoop of cynisme.
Zijn geheim?
Telkens trok hij zich terug
om in de stilte God te zoeken
om zich met hem te verenigen
en vol te lopen met zijn Geest, zijn kracht
En dan, als hij terug komt uit de afzondering
was hij sterk, krachtig, moedig, opgeladen, geïnspireerd.
Heer, leer ons bidden
Nee, niet een gebedje om af te raffelen
Leer ons bidden zoals u dat doet:
Bidden zo, dat het ons sterk maakt
Bidden zo, dat we onze weg kunnen gaan
ook als die moeilijk is en het leven tegenvalt.
Bidden zo, dat we mensen van geloof,
van hoop en liefde kunnen zijn
En blijven tot onze laatste dag.
C Als jullie bidden, zeg dan Vader
Niet: onze koning, onze Heer, onze meester in de hemel,
want wij zijn niet zijn in de eerste plaats onderdanen, slaven of knechten
die van alles voor hem moeten doen.
Zeg maar: Abba, Vader, of eigenlijk: Pappa
Want wij zijn in de eerste plaats zijn kinderen
die hem aan het hart gaan.
Tussen God en mens is een verhouding als tussen Vader en Kind
U mag ook zeggen een relatie als tussen Moeder en Kind.
Die band, dat is de meeste sterke die er is.
Als je vader of moeder bent
dan is niets zo belangrijk als je zoon, je dochter.
Die heb je lief. Daar heb je alles voor over.
Je kinderen zijn nooit uit je gedachten.
En als er wat met ze is, dan ben je er zelf ziek van.
Dan wil je wel met ze ruilen.
Jezus: Als je bidt, zeg dan tot die onzichtbare
en verborgen en raadselachtige God: Vader.
Wij: kinderen van een Vader in de hemelen. Waarom is dat zo?
Noemen we God “Vader” omdat hij de Verwekker,
de Schepper, de Maker is van alles wat bestaat?
Zijn wij dan altijd al Gods kinderen? Van eeuwigheid aan zijn familie?
De bijbel leert het wel een beetje anders:
God die Vader is en wij zijn kinderen
dat is niet automatisch zo.
In Israel en in de kerk zeggen we:
Wij zijn op een dag familie geworden.
Israel zegt dan vanaf de dag dat Mozes
het volk bevrijdde uit Egypte
en het leidde naar het land van belofte.
Vanaf dan weet het zich aangenomen, geadopteerd door God.
Daarom is Israel is Gods Zoon.
In de kerk zeggen we het vanaf Jezus:
Met Kerst vieren we
hoe God zijn liefde onder ons wilde doen wonen
Met goede Vrijdag gedenken we
hoe Jezus door onze liefdeloosheid
de dood werd ingejaagd als een vervloekte
Met Pasen vieren we
dat het toch niet uit ging tussen God en mensen
Met Pinksteren vieren we
hoe de Geest van God naar ons uitgaat.
Zo heeft hij laten zien dat Hij onze Vader wil zijn
Dat Hij ons tot zijn kinderen wil aannemen
En waar wij ons gewonnen geven en geloven
daar laten wij ons adopteren
en zeggen wij voortaan Abba, Vader tot God.
Wij zijn niet altijd al Gods kinderen.
Wij worden het op een dag : door de Geest, door het geloof.
En alleen zo blijven wij het ook: door de Geest van boven
door geloof en toewijding van onze kant.
Dat is geen bezit, geen erfelijke eigenschap.
Van de verloren zoon weten we:
we kunnen het ook allemaal aan de kant doen.
D En dan begint het ons ook te dagen
hoe wij, hoe die kinderen zijn bedoeld.
Kinderen zijn in dit verband
geen babies, peuters of kleuters.
Hoe lief en aandoenlijk ook,
en zwak en kwetsbaar
en afhankelijk
Kleine kinderen leven toch vooral in hun eigen kleine wereld
Alles draait om hun.
Ze weten precies hoe ze een keel moeten opzetten
om hun zin te krijgen.
En ze verwachten moeder pampert en troost
dat vader met alles helpt, alle problemen oplost,
Dat is in de opvoeding soms wel even nodig.
Maar niet heel lang
En in het geloof past het al helemaal niet.
Ik moet niet God bidden om doelpunten bij het voetbal.
Wat is dat anders dan bij-geloof.
En ik kan m'n bril wel kwijt zijn...
maar ik moet God toch niet bidden om die terug te vinden.
Dan ruim ik m'n bril de volgende keer ook niet op.
En een schietgebedje voor het examen?
Had liever je huiswerk beter geleerd.
Hebben we Jezus ooit zo horen bidden?
Jezus leert het anders:
Zeg maar Vader in de hemelen
dan zie je in enen jezelf als zijn kinderen op aarde
geadopteerd, aangenomen, geboeid
Mensen die op een volwassen manier proberen
te laten zien wie hun geestelijke Vader is
wie hun gegrepen heeft
wie hun voor zich heeft ingenomen.
Geen kleuters! Gróte kinderen – zonen en dochters
Op een volwassen manier geloven betekent:
je laten stempelen door God
vragen naar zijn wil
proberen de 10 geboden te doen
het is verlangen naar vrede en recht
het is verdriet hebben om wat er mis gaat in deze wereld
het is het is dienen en delen en vergeven
het is voor de vrede in de weer zijn.
het is je niet van wijs laten brengen als de weg moeilijk is.
Weet u wie zo kind van God was?
Helemaal op 1 lijn met Gods wil
Helemaal vol van Gods geest
Zonder een spoortje kinderachtige ik-zucht
Jezus van Nazaret
De mens van vrede, pure goedheid.
Als hij sterft zegt de hoofdman bij het kruis:
Waarlijk, hij is de Zoon van God.
Als wij bidden : Vader in de hemelen
Dan bidden wij tegelijk: help ons uw kind te zijn
zoals Jezus uw Zoon was.
Help ons uw zoon, uw dochter te worden
op wie u trots kunt zijn.
E En dan valt alles op z'n plek.
Eerst bidden we 3x om de dingen God:
uw naam / uw koninkrijk / uw wil geschiede.
U en jij en ik, kinderen van een Vader in de hemelen
wij vallen niet met de deur in huis
wij bidden niet eerst om al onze zorgen en verdrietigheden.
Het draait niet om ons.
Het is ons om God te doen.
Want het meest lijden wij er onder
dat de goede wil van onze liever Vader in de hemel
zo bitter weinig gedaan wordt
en zoveel de wil van mijn ikzucht,
de wil van de Mammon, het geld en de macht geschiedt.
Het meest lijden wij er onder
dat Gods Koninkrijk maar zo mondjesmaat doorbreekt:
slechts hier en daar wordt een ruzie bijgelegd
zo zelden brood gedeeld.
maar en toe een zieke genezen
Het meest lijden wij er onder
dat Gods Naam voor lang niet iedereen een bron van vreugde is
Daarom bidden wij:
Uw naam worde geheiligd / uw koninkrijk kome / uw wil geschiede
Daarmee stemmen wij af op Gods bedoelingen
Wij kijken met Gods ogen naar de wereld en de mensen
Voelen zijn pijn, zijn zorg om wat er van de mensen terecht komt
Zovelen die honger en gebrek lijden, die moesten vluchten
Daarmee relativeren wij onze eigen teleurstellingen en moeilijkheden
Zo komen wij weer op het spoor waar het eigenlijk om gaat
Zo blijven wij in contact met onze Vader
Zo putten wij uit de Bron.
En dan komen ook onze dingen in beeld:
geef ons heden ons dagelijks brood: kleding, werk, onderdak, gezondheid
de eerste levensbehoeften, voorop...
Jezus zegt niet: geef mij mijn dagelijks brood
maar ons, meervoud:
Niet heel veel tegelijk, niet om rijkdom bidden we
vandaag het brood dat wij vandaag nodig hebben.
Want meer kunnen we toch niet op
En wat ik teveel heb, komt een ander wel zeker tekort
En om nog meer bidden we:
want wie kan leven bij brood alleen?
Wie heeft niet ook nodig
de zekerheid dat je elke dag opnieuw mag beginnen?
Daarom: vergeef ons onze schulden
zoals ook wij vergeven onze schuldenaren
En wie heeft niet ook nodig
dat hij staande blijft als het stormt in je leven?
En leid ons niet in verzoeking
maar in Gods naam verlos ons van het kwaad!
F Zo bidden is geen kinderachtig gedoe
Zo bidden is niet terugvallen naar een infantiel niveau
Zo bidden is het krachtige gebed
van volwassen mensen
die zichzelf zonen en dochters weten van een Vader in de hemelen
door hem geboeid en geroepen.
En van dit bidden zegt Jezus:
God zal het zal verhoren.
Zoek en je zult vinden
Dan gaat het niet om een bril die je kwijt bent
Dat is kinderachtig
Wat zoeken zonen en dochters van God?
Die vragen Vader, hoe moet ik met mijn ziekte omgaan
met mijn werkloosheid?
Of hoe kan ik iets van uw liefde, uw goedheid
laten zien aan wie zich eenzaam voelt?
Die zoeken eerst het koninkrijk van God
Je zult het vinden zegt Jezus
En daarbij: die bril en al het andere komt heus wel in orde
Vraag en je zult ontvangen.
Niet vraag maar raak - als een klein kind:
vraag maar om doelpunten bij het voetbal
Vraag wat je als zoon/dochter van God nodig hebt
kracht van boven,inspiratie
wijsheid, inzicht
geloofsvertrouwen
Wat je maar nodig hebt
om het in je ziekte, in je zorgen, in je verdriet
vol te houden.
Wat je maar nodig hebt om cynisme en onverschilligheid
af te weren
Of vertrouwen, om vreugde, om vrede in je hart te bewaren.
Het zal je gegeven worden.
En hij spreekt uit ervaring.
En klop en je zal worden open gedaan
Dan gaat het niet om de deuren van een directiekamer
om een glanzende carrière
waar we als kleine kinderen soms van dromen
Zonen en dochters van God kloppen op de deur van Gods hart.
Om zijn liefde
om zijn vergeving
om zijn nabijheid.
Er zal je worden open gedaan, zegt Jezus
Al is het ook midden in de nacht
Al geneer je je ook rot
dat je nu toch zo voor hem staat:
met de pet in de hand.
Die deur gaat open.
Daar steek ik mijn hand voor in het vuur.
in 1 woord:
God zal de heilige Geest geven
aan wie hem erom vragen.
G Zo leert Jezus ons bidden.
Niet kinderachtig
Wel in het volste vertrouwen.
Een bidden en leven
zoals hij zelf met God heeft geleefd en gebeden.
Een les uit eigen ervaring.
Wij houden vast vragen en waaroms over.
En aarzelingen en bedenkingen.
Maar misschien moesten we die nu
eerst maar eens tijdje laten voor wat ze zijn.
Laten we gewoon eens proberen
zo te bidden
zo te leven
zoals Jezus ons leerde.
Het is de enige manier
om te ontdekken
dat het allemaal waar is:
Wij zonen en dochters van een Vader in de hemel
Een Geest die met ons gaat.
Het is de enige manier
om niet gek te worden in deze wereld.
Het is de enige manier
om met een warm en levend hart
de eindstreep te halen. AMEN
Achtergronden
Afkortingen
van de Bijbelboeken > Register (kolom 2) adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk DL = Dordtse Leerregels eva = en vele anderen GNB - Groot Nieuws Bijbel GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HTB = Het Boek HSV = Herziene Staten Vertaling ID = Intelligent Design Lat = Latijn LuV = Lutherse Vertaling LV14 = Leidse Vertaling 1914 LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC) M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1) NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament PM = Post Modernisme PKN = Protestantse Kerk Nederland Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84) Q = Quelle, bron van uitsrpaken van Jezus RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v betekent Ps 1: 1 - 2) vd = van de vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv betekent Ps 1: 1 - 3) vC = voor Christus WV = Willibrord Vertaling X = Chiasme (kruisstelling) > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) // = synoniem parallellisme <> = antitthetisch parallellisme |