Boekbesprekingen

Zojuist (1998) is Kuitert’s boek over Jezus uitgekomen. Veel van wat de kerk over Jezus gelooft, voorziet hij van een stevig vraagteken. Meestal ben ik niet zo ongerust van boekjes over Jezus. Elk jaar verschijnen er wel een paar, geheel volgens de laatste mode, om na een paar jaar geruisloos te verdwijnen. Zo hebben we een revolutionaire, een alternatieve, een geëmancipeerde Jezus (de ware man) gehad. Tegenwoordig doet een New Age Jezus het aardig. Velen vliegen als ooit de Atheners op de laatste nieuwtjes af, zonder echte interesse (Hand 17:21). De raad van Gamaliël indachtig (Hand 5:38v) is het maar het beste dat op z’n beloop te laten.

Maar dit boek is bepaald niet modieus. Bovendien is het van Kuitert: in onze kerken een man met groot gezag. Nooit ging hij de confrontatie uit de weg. Hij zei en schreef wat hij als waarheid zag. Aan zijn mening hechten wij meer waarde dan aan die van de eerste de beste. Deze keer vraagtekens niet bij de omtrekken van het geloof (bijbel, schepping enz.) maar bij het midden: Jezus, die wij belijden als Zoon van God, de levende Heer. Dat komt aan.

Dit is niet de plek om inhoudelijk te reageren op dit boek. Daarom deze overweging: Hoe kan het eigenlijk dat je geloof zo door meningen van anderen geraakt wordt? Zelf weet je toch, diep van binnen, van God, van Christus en de Geest, dat het waar is? Er is toch een band, een verborgen omgang met God (Ps 25: 14)?

Als een man en een vrouw van elkaar houden, kan een ander (een psycholoog of een medicus b.v.) daar wel z’n gedachten over hebben, maar raakt dat wat die twee voor elkaar voelen? “Jij bent de ware” zeggen ze tegen elkaar.

Die liefde ontbreekt in de verklaringen van de geleerden. Zij voelen nu eenmaal niet wat die twee voor elkaar voelen. Wat ze als verklaring aanbieden, lijkt indrukwekkend, maar het verklaart juist niet waar het omgaat! In zekere zin is het zo ook met het geloof zoals dat leeft in jezelf. Wat er zich afspeelt tussen jouw en God, onttrekt zich aan beoordeling en verklaring van anderen. Dat relativeert direct al het werk van Kuitert en anderen.

Daarmee bedoel ik niet zoiets als “laat maar kletsen”. Daarvoor heeft hij te belangrijke vragen opgeworpen. Wel de raad om vanuit het geloof zoals het in je leeft met deze dingen bezig te zijn. Te wikken en te wegen of je er wat mee kunt d.w.z. of je vertrouwen op God vaster, je blijdschap om de verzoening in Christus groter, je hoop op het komen van zijn Rijk vuriger wordt, of juist niet.

Of is het boek zo verontrustend omdat we ondanks de oude, vertrouwde woorden en dogma’s waarin we ons geloof beleven de omgang met God zijn kwijtgeraakt?