Joh 12: 20 - 26
Nu was er ook een aantal Grieken naar het feest gekomen om God te aanbidden. Zij gingen naar Filippus uit Betsaïda in Galilea, en vroegen of ze Jezus konden zien. Filippus ging dat tegen Andreas zeggen en samen gingen ze naar Jezus. Jezus zei: ‘De tijd is gekomen dat de Mensenzoon tot majesteit wordt verheven. Werkelijk, Ik verzeker u, als een graankorrel niet in de aarde valt en sterft, blijft het één graankorrel, maar wanneer hij sterft brengt hij veel vruchten voort. Wie zich aan zijn leven vastklampt, verliest het, maar wie in deze wereld zijn leven loslaat, behoudt het voor het eeuwige leven. Wie Mij dient moet Mij volgen: waar Ik ben zal ook mijn dienaar zijn, en wie Mij dient zal door de Vader geëerd worden. (Joh 12: 20 - 26 NBV21)
A Het is heel menselijk om je zelf af te vragen:
is m’n leven wel een beetje zinvol?
Ben ik op de goede weg?
Als je halverwege bent - zo rond de 40 -
komt die vraag nog meer naar voren:
Maakt het wat uit dat ik er ben?
Draag ik bij aan geluk onder de mensen?
Beteken ik wat voor de buurt, de kerk?
Of moet ik het over een andere boeg gooien?
En hoe dan? En kan dat wel?
Gezin, baan, hypotheek, verplichtingen...
En je wist altijd wel, het houdt een keer op
maar op een dag dringt het echt tot je door:
straks ben ik er niet meer..
Was het goed dat ik er was?
Was m’n leven een beetje vruchtbaar?
Niemand wil op zulke vragen nee zeggen.
We willen dat ons leven zinvol is
dat het niet alleen maar leuk en lekker voor mezelf is
maar ook, vooral dat het wat voorstelt:
dat het bijdraagt aan vrede en geluk
dat het iets laat zien van God:
ruzies bijgelegd, zieken bezocht, lief en leed gedeeld
met anderen Gods naam hoog gehouden
zijn liefde bezongen.
Zulke dingen.
Is je leven een beetje vruchtbaar?
B Om vruchtbaar te zijn moet een graankorrel
niet in de zak, in de schuur blijven
maar zich laten zaaien in de aarde
Daar onder de grond, in het donker zal de graankorrel
ontkiemen, opschieten naar boven, naar het licht
naar de zon toe
en groeien,
een stengel, blaadjes en tenslotte
een halm vol met tarwekorrels.
Van die ene tarwekorrel in de grond vind je niets terug.
Spoorloos verdwenen.
Maar die korenaar zit vol met nieuwe tarwekorrels.
Het is een eenvoudig voorbeeld.
Jezus gebruikt het in de eerste plaats
om iets over zichzelf te zeggen.
Het gaat over een graankorrel, letterlijk staat er ‘de’ graankorrel:
Jezus doet hier geen algemene uitspraak over graankorrels en zaaien in het algemeen.
Hij bedoelt er puur en alleen zichzelf mee:
Zo legt hij zijn discipelen en ons uit
dat hij moet sterven, verdwijnen uit deze wereld
en juist zo zal hij vruchtbaar zijn
30, 60, 100 voudig zal hij voortleven in mensen:
in zijn leerlingen, in ons, in allen
bij wie het geloof wortel schiet
en opkomt en vrucht gaat dragen.
C Het is niet zo maar dat Jezus dit zegt.
Hij is in Jeruzalem.
De mensen hebben hem enthousiast onthaald
Hosanna riepen ze,
Here redt ons betekent dat,
maar het klonk als een vreugdekreet: Halleluja, loof de Heer
Ze dromen van de Messias
die aan alle problemen een eind zal maken.
Maar Jezus weet dat het zo niet werkt.
Zijn weg is een andere: van dienen ipv heersen
van vergeven ipv wraak
van delen ipv graaien.
En als de mensen dat eenmaal door krijgen
roepen ze geen Hosanna / halleluja meer
Straks roepen ze: weg met hem
En hij voelt wel aan waar het op uit zal lopen:
een kruis, een graf
En juist op dat moment
zijn er pelgrims uit Griekenland
Het land van de denkers en filosofen
Die willen hem graag zien en spreken.
Een hele eer!
En misschien zit er wel meer in:
Vragen ze hem om mee naar Griekenland te gaan
en daar zijn leer, zijn filosofie te brengen
een school te stichten.
Geen afwijzing, maar belangstelling
Geen lijden maar roem
Geen dood maar toekomst.
Nee, zegt Jezus: als de graankorrel niet in de aarde valt en sterft
blijft het er maar één.
Maar wanneer hij sterft brengt hij veel vruchten voort.
Hij zal in Jeruzalem blijven, trouw aan zijn roeping
om koste wat kost
de mensen lief te hebben met de liefde van God.
D De graankorrrel. Eentje maar. Jezus.
Maar dan wordt het uitgebreid tot een algemene waarheid.
Een spreuk die voor iedereen geldt
die over u en mij gaat:
Wie zich aan zijn leven vastklampt, verliest het,
maar wie in deze wereld zijn leven loslaat,
behoudt het voor het eeuwige leven.
Dat is raar:
je leven vasthouden = het verliezen
je leven loslaten = het behouden
Dat klopt toch niet:
hoe kan je nou iets verliezen als je het vasthoudt?
En iets behouden als je het loslaat?
En toch is het zo. Het klopt wel.
Want het gaat over je leven, over wie jij bent.
En je kunt je zo aan je leven vasthouden
dat het nooit een keertje vruchtbaar wordt
Als je zo gehecht bent aan wat je hebt
of zo druk met je werk
zo verslingerd aan je hobbies
en zo fanatiek met kerk
en zo zelfverzekerd in je opvattingen
dat er van van dienen en delen
van inzet en offer, van omzien naar elkaar
van vergeving niets in zit.
Dan brengt het geen vrucht voort.
Daar krijg je spijt van!
Dan kijk je op een dag achterom
en dan zeg je bij jezelf:
het was nergens goed voor, dat ik er was.
Ik heb m’n leven verloren laten gaan
E Je leven vasthouden is het verliezen
Dat is een waarschuwing
Maar het omgekeerde is ook waar.
Je leven loslaten is het behouden.
Dat is vooral een belofte, een uitnodiging:
Het hoeft in je leven niet bij het oude te blijven
Je hoeft je niet te blijven vastklampen
aan werk en hobbies en kerk en meningen
Je kunt het ook loslaten
Dan komt er ruimte...ruimte voor Jezus.
Dan draait het niet meer zo om jezelf
De hoofdrol is voortaan voor Christus
voor zijn Geest die geloof, hoop en liefde wekt.
En reken maar dat er dan wat gaat veranderen.
Zeker: bij de een meer dan bij de ander.
En bij iedereen met vallen en opstaan.
Dat is allemaal niet zo belangrijk meer.
Waar het om gaat is, dat je van dienen en helpen weet
lief en leed delen met elkaar
van elkaar vergeven als het eens nodig is.
Zo leeft Christus verder:
honderd, duizend en miljoenenvoudig.
F Wat is het voor u: een waarschuwing of een belofte?
De waarschuwing is ernstig:
aan je oude leven vasthouden
met jezelf in de hoofdrol
maakt dat het vruchteloos geleefd wordt en verloren gaat.
De belofte is vooral een royale uitnodiging:
je oude leven loslaten
Christus in je hart en geweten toelaten
maakt het vruchtbaar en zo wordt het gered
van het zinloze, het tevergeefse.
En dat allemaal dankzij Jezus Christus
die de weg van de tarwekorrel wilde gaan.
Om het ons voor te doen?
Jazeker, maar!:
eerst en vooral wilde hij
zo heel de wereld zijn liefde, Gods liefde bewijzen
Liefde die tot het uiterste gaat
die alles verdraagt
Zelfs de onwil en het geweld van mensen
die alles bij het oude willen laten
en straks kruisig hem roepen
Ook uw en jouw en mijn irritatie
om zijn mooie woorden over een leven
dat wel vruchtbaar en zinvol kan zijn.
Onze boosheid om zijn aanval op
onze oude, zelfgenoegzame leventjes
liet hij op zich uitrazen.
Liefde die dat allemaal wil hebben
Liefde die dat allemaal kan hebben
Liefde waar we ons aan gewonnen geven
Op dát moment ontkiemt het nieuwe leven
en hebben we ons behoud gevonden. AMEN
Achtergronden
Afkortingen
Bijbelboeken > Register kolom 2 adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk DL = Dordtse Leerregels GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HTB = Het Boek HSV = Herziene Staten Vertaling Lat = Latijn LXX = Septuaginta (Griekse Vertaling vh OT; 250 - 50 vC) LV14 = Leidse Vertaling 1914 M = Meditatie (bv 1 Kor 13M = Meditatie over 1 Kor 13) NA - Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament PKN = Protestantse Kerk Nederland Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84) RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v betekent Ps 1: 1 - 2) vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv betekent Ps 1: 1 - 3) vC = voor Christus > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) |