Overzicht besproken Bijbelgedeeltes

 

Plannen maken doen we allemaal. De rijke man uit de gelijkenis (Luc 12:16-21) denkt dat hij de regisseur van zijn eigen leven is. De bijbel weet wel beter. Het leven zit vol onzekerheden (Pred 9: 1-3 + 7-12). We hebben er niets over te zeggen (Jak 4: 13-16). Wie heeft de regie?

A      Wat gaat u van de week doen?
Wat staat er in uw agenda? Of op de kalender?
- Morgen naar fabriek en kantoor?
- een feestje, een verjaardag

- eind van de week op vakantie?

- vanavond naar het ziekenhuis voor een operatie?
 

Plannen maken, dat doen we allemaal

En dat moet ook.

Wij moeten aan de toekomst denken, vooruit kijken.

Je verantwoordelijkheid nemen.

Je hebt je verstand niet voor niets gekregen.

 

Als Jozef onderkoning is in Egypte

vertelt de Farao hem wat hij gedroomd heeft:

7 vette koeien en 7 magere koeien

En Jozef legt uit:

er komen ze goede jaren aan

met grote opbrengsten

en dan zullen er 7 slechte jaren zijn

oogsten die mislukken

Er is een hongersnood op komst!
 

En dan is zijn advies aan de Farao:
Bouw veel, grote voorraadschuren
En sla zoveel mogelijk van de oogst op
Bewaar het voor de magere jaren.
En dat pakt goed uit.

De bevolking gered van de hongersnood.
Uit het hele Midden Oosten naar de graanschuren van Egypte.

 

Vooruit kijken, je verantwoordelijkheid nemen

dat hoort erbij, ook als je gelooft.

Er is niks vrooms aan luiheid en gemakzucht.

 

Zo zijn we een druk en ijverig volkje geworden.

Wat hebben we veel voor elkaar gekregen:

Het grootste deel van ons land ligt meters beneden de zeespiegel

En toch hebben we droge voeten.

 

En wat hebben we prive een mogelijkheden:

de opleiding die je doet

het werk dat je kiest

vrijheid om Hetero, of LHBT-er te zijn

het doel van je vakantie
moslim of christen of iets-ist
 

De mogelijkheden zijn eindeloos

En steeds vaker kun je horen:

het leven is wat jij ervan maakt

jij bent de regisseur van je eigen leven

 

B      De bijbel zet daar een groot vraagteken bij.
We zongen:

Als een bloem die staat te prijken
tot de wind komt overstrijken
zo zal onze pracht bezwijken
Dat komt uit een Psalm van David (103)
 

Prediker: niet altijd wint de snelste.
Je hebt ook met tijd en toeval te maken
Tom du Moulin, wereldkampioen tijdrijden, komt te vallen: geblesseerd.

Steentje in zijn knie: geen Giro, geen Tour. Een verloren jaar.

 

En Jezus vertelt van de rijke man:

ik zal dit en ik zal dat. 6x ik in een paar zinnen.
Het klinkt logisch en verstandig en verantwoordelijk.
Maar het is een dwaas: 6x ik en 0x God.
 

En morgen zullen we vertrekken

en we blijven een jaar weg en we gaan goed verdienen

O ja? zegt Jacobus
Je weet niet eens of je er morgen nog wel bent
 

Nog al wat vraagtekens. En terecht.

Want jij de regisseur van je eigen leven
Dat is toch niet reëel?

Over de echt belangrijke dingen heb je niks te zeggen:

- dat je geboren werd: is jouw dat gevraagd?

- en hoeveel jaren je leeft, kun jij dat regelen?

- je ouders : heb jij die uitgezocht?

- wat je wel of niet kunt: je talenten, je beperkingen:

dat is iets wat je zomaar meegekregen hebt.
Gefeliciteerd als je muzikaal bent en mooi orgel kunt spelen

maar bij mij zit het er jammer genoeg niet in.
 

En de tijd waarin je leeft: wat heb jij er over te zeggen:

- nu is er vrede, maar wie zegt dat het goed blijft gaan

met Iran, met Rusland,

- nu is er welvaart, maar morgen kan het anders zijn
de crisis van 2008 kwam als een complete verrasing

- en dat het veel te heet en droog is, kun je dat tegenhouden?

 

Al die grote dingen hebben wij niet in de hand.

Of, ja toch een beetje:

je kunt je gezondheid verpesten,

je kunt je talent niet ontwikkelen

je rijkdom verspelen,

het klimaat verknoeien.

Dat is allemaal negatief ; het positieve:

je zelf beter maken, organist worden, 100 jaar leven, je zelf miljonair maken

Dat heb je niet in de hand.

Dat kun je niet regisseren.

 

En heel vaak de kleine dingen ook niet:

een storinkje op Schiphol en daar gaat je vakantie.

C       In de bijbel heet de mens niet

de regisseur van zijn eigen leven.

Daar klinken andere titels, minder fraai

minder hoogdravend.

Dwaas, noemt Jezus die rijke man,

Niet omdat hij plannen maakt

maar omdat hij vergeet

dat hij zijn leven niet in eigen hand heeft.

Dwaas omdat hij vergeet

dat zijn ziel, zijn leven op een dag teruggevorderd wordt.

 

Een damp, nog zo'n titel, van Jakobus
jij bent maar een flard mist die maar zo oplost in het licht van de zon.

 

Een bloem op het veld, zegt David
heel mooi, maar als de wind opsteekt is het gebeurd.

 

Een splinter in de tijd, zingen we straks

 

Nog zo'n titel : een aarden kruik

zo noemt Paulus ons:

omdat ons leven zo broos en breekbaar is.

 

Dat vinden wij niet leuk om te horen.

Wij hebben mooiere titels:

ik noem mij 'de regisseur van m'n eigen leven.'

en mijn motto is: het leven is wat je er zelf van maakt.

Maar: dat bijbelse geluid kon wel eens dichter bij de waarheid zitten:

een flard mist,

een bloem op het veld

een aarden kruid

zo is het toch?

Jouw leven, jouw gezondheid, jouw plannen

het is van zoveel factoren afhankelijk

en geen enkele heb jij in je macht...

 

Alles is afhankelijk van tijd en toeval, zegt Prediker (9:11)

En alles is in Gods hand

de wereld, de mensen, alles wat er is

het is zijn project, zijn werk, Hij is de regisseur.

 

Jij niet, je speelt zelfs niet de hoofdrol.

gewoon een rol, net als ieder ander,

een vrije rol: Jij moet improviseren, dat is je opdracht:

Jij moet proberen er het beste van zien te maken:

De film niet verknoeien, maar bedenken

hoe jij past in Gods plan

om mensen gelukkig te maken.

Wat kun jij bijdragen aan Gods nieuwe wereld?
Zet je daarvoor in met hart en ziel

met alle kracht die in je is

en met heel je verstand.

 

D      Jij een damp, een bloem, een aarden kruik

We doen er goed aan dat bijbelse geluid

tot ons te laten doordringen.

Want "ik de regisseur?" dat is zo bedriegelijk.

Op het moment dat mijn plannen mislukken

door wat er gebeurt in de wereld

door wat mijzelf overkomt

dan weet weet je je geen raad

voel je je zo klein, zo machteloos

een speelbal van hogere machten.

Die verwarring kun je er echt niet bij hebben

op het moment dat het tegenzit

 

Je moet je plek te weten:

ik een damp, een bloemetje op het veld, een splinter in de tijd

niet niks….maar toch ook niet veel.

Even maar ben ik er…

even maar neem ik deel aan het bestaan

even maar mag ik iets zien van de heerlijkheid van de schepping

even maar mag ik iets bijdragen aan het geluk van mensen

even maar iets vermoeden van God, even maar…

 

ik: een aarden kruik:

Mijn leven zo broos en breekbaar

mijn geluk zoveel factoren afhankelijk:

En ik heb er maar weinig over te zeggen:

of ik slaag of niet voor school

of ik werk heb en houd of niet

of de beurskoersen stijgen of dalen

of ik gezond blijf of een ziek word?

of ik van de ladder val of niet

of er vrede blijft, of niet?

Er zijn zoveel factoren in het spel.

 

En nu zegt Jakobus:

jij ondergaat wel de invloed van al die factoren

maar dat is niet het hele verhaal

Ten diepste ligt je leven in Gods hand.

 

In de hand van God

die heel de wereld draagt en in stand houdt.

die jou als een bloem des velds geschapen heeft

maar ook de hete woestijnwind waarin hij verdroogt

 

Die jou als een mist, een nevel geschapen heeft

maar ook de zon die hem doet verdwijnen

 

In de hand van God

die vrede en gerechtigheid verlangt

maar ook oorlog en armoede laat zijn

 

In de hand van God

die leven en geluk wil

maar ook ziekte en dood laat zijn.

E      Ten diepste ligt uw en mijn leven

in de handen van God.

Uiteindelijk is Hij het die ons laat bestaan.

 

Ten diepste: t ligt niet aan de oppervlakte

het is niet zo maar te zien.

Het is nog verborgen:

Wij houden het erop dat het zo is.

Wij hopen dat we het op een dag zien zullen:
Onze levens veilig en geborgen bij God.

Het is geloofstaal…

Taal van het hart dat werd aangeraakt door Jezus.

Jezus die net als wij

bloem des velds is geweest

een damp die even verschijnt.

 

Jezus die net zo kwetsbaar als u en ik

gewoon maar gedaan heeft

wat hij moest doen:

zich inzetten voor de nieuwe wereld van God

Dezelfde opdracht waarmee ook wij

op het toneel zijn gezet.

 

Jezus die tenslotte zijn leven aan God

teruggegeven heeft: in uw handen mijn geest.

 

Jezus die uiteindelijk van God

het leven terug kreeg:

ten derde dage opgewekt uit de doden.

 

In de handen van die God ligt ons leven:

de God die graf en dood overwint

de God die de werkelijke regisseur is

die het plan dat hij begonnen is

niet opgeeft

maar trouw houdt tot in eeuwigheid

het werk dat hij is begonnen.

 

Als we aan die machtig goede God denken

dan zeggen we het zomaar Jakobus na:

Ik ben maar een damp

Als de Heer het wil en ik mag het beleven

- dan ga ik morgen naar mijn werk

- dan vier ik binnenkort mijn verjaardag

- dan ga ik op het eind van de week op vakantie

- dan ga ik vanavond gerust naar het ziekenhuis    AMEN