Hnd 4: 5 - 14
vrijmoedigheid : het hele verhaal doen: wonderdoener, kruis, de levende
de ene naam Jezus Christus
A geliefde gemeente
familie, vrienden, bekenden
allemaal samen: mensen van God
15 augustus 1997 begon ik hier in uw midden
als predikant van wijk 2
in de toen nog gereformeerde kerk van Hardenberg
26 jaar geleden.
Wie was er toen bij? Steek de hand eens op........
Dat zijn er niet zoveel...
Nogal wat vielen weg in al die jaren
En heel wat zijn er bijgekomen
door de fusies met Heemse, met de Hervormde Kerk
Wat hebben we in die jaren veel beleefd:
We hebben elkaar leren kennen op hoogtijdagen:
een bruiloft, een geboorte, een doop
Het goede was er, gelukkig
We hebben elkaar leren kennen
het meest intensief
bij de brokstukken van een huwelijk
in het ziekenhuis
rond een graf
Het nare was er ook, onvermijdelijk.
Wat hebben we de waarde van het geloof
en van de kerkdiensten mogen ervaren
hoe we hier bemoedigd werden
door de verhalen uit de bijbel
door de gebeden, de liederen
door God, door elkaar.
We hebben het goed gehad samen.
Straks zullen we God danken
Eerlijk is eerlijk:
We zijn samen ook bezorgd om hoe het verder zal gaan:
- veel minder bezoekers op zondagmorgen dan eerst
- veel minder leden
Straks moeten we God ook bidden voor zijn kerk.
B Toen ik hier begon, in de zomer van 97
stond ik stil bij ditzelfde gedeelte uit de bijbel
In het bijzonder bij dat woordje vrijmoedigheid (Hnd 4: 13)
Petrus en Johannes die zo vrijmoedig het woord voeren
dat hun machtige tegenstanders zich erover verbazen
Vrijmoedigheid...dat is een mooie eigenschap:
dat je niet bang bent om je zegje te doen.
In het Grieks van het Nieuwe Testament
staat er een woordje dat letterlijk betekent:
'alles zeggen' 'het hele verhaal doen'
Vrijmoedig zijn - alles zeggen
dat is wat anders dan brutaal of lomp zijn
en alles er maar ongecontroleerd uit gooien.
Als Petrus en Johannes het woord krijgen
dan is het niet brutaal, maar beleefd
‘Leiders van het volk en oudsten...'
zo spreken ze hun tegenstanders aan.
C Vrijmoedig zijn - alles zeggen
dat is ook wat anders dan:
over van alles en nog wat
je mening naar voren brengen
Dat is prima om te doen, maar ‘alles zeggen’ is wat anders
Dat gaat over één ding
dat je heel belangrijk vindt
Dat doen Petrus en Johannes.
Het gaat over Jezus, die voor hun zo veel betekent
Over die ene doen ze het hele verhaal.
Het begint onschuldig:
- ze vertellen over zijn leven: wat een weldoener hij was
Een mens zo vol liefde en zorg dat ze hem Zoon van God noemen
Omdat hij sprekend op zijn hemelse Vader lijkt
tot de rand toe gevuld met Gods Geest
Maar het wordt al gauw spannend
- ze vertellen over de tegenwerking en de vijandschap die hij opriep
en volkomen onschuldig werd vermoord
Dat zeggen ze tegen dezelfde machtige mensen
die ervoor zorgden dat Jezus aan het kruis eindigde!
Je moet maar durven.
Maar vrijmoedig zeggen ze alles.
Het kruis verzwijgen? Onmogelijk!
D Een weldoener, gekruisigd
Er hoort nog iets bij:
dat God hem op de Paasmorgen heeft terug geroepen
uit het rijk van de dood, dat hij leeft.
Voor ons idee kan dat helemaal niet.Dood is dood. Einde verhaal.
Nou toen, was het net zo’n onmogelijk verhaal.
Lariekoek, zeiden Petrus en Johannes
toen ze hoorden van een leeg graf en van verschijningen…
Tot ze zelf oog in oog stonden met de levende Heer.
Toen begon het tot hun door te dringen dat alles anders is:
Niet: dood is dood, maar: de dood is dood
Niet: einde verhaal, maar: begin van een nieuw verhaal
Niet: een weldoener uit de weg geruimd, maar: zijn Geest die gekomen is.
En die Geest heeft ook vat gekregen op Petrus en Johannes
En op die verlamde man, die weer loopt
En op al die mensen die bij dat wonder waren
Zij gaan verder waar Jezus gebleven is:
Zij delen water en brood, zij kleden de naakten,
zij bezoeken de gevangenen,
zij bieden onderdak aan mensen uit andere landen
Zij verzorgen de zieken.
Zij schrijven het eerste hoofdstuk van dat nieuwe verhaal
E Maar hebben zij dan geen last van
gemakzucht, van gelijkhebberij, van geldingsdrang
van agressie, van achterdocht, van eigenbelang?
van angst en zorgen en vermoeidheid?
O ja, dat ben je echt niet zo maar kwijt
maar ze weten ook:
dat is helemaal de foute motivatie om uit te leven
dat is wat Jezus aan het kruis bracht.
Daar willen ze niets meer op doen.
Voor die stem houden ze zich voortaan doof.
Naar die andere stem willen ze horen:
Van Jezus die doet omzien naar elkaar
Van de Geest die geloof, hoop en liefde wekt.
F Zo doen Petrus en Johannes
over die ene (Jezus van Nazareth) - het hele verhaal
weldoener, gekruisigd en opgestaan
Ze laten niets weg.
En dan loopt het uit op:
deze naam is er voor iedereen, wereldwijd:
met zijn Geest wil hij wonen in hart en ziel
van jong en oud, van vrouwen en mannen, van blank en zwart
van homo en hetero, van rijk en arm, van ziek en gezond
Iedereen mag meeschrijven aan dat nieuwe verhaal
dat Jezus in de wereld bracht
van vrede op aarde,
en mensen die tot hun recht komen.
(tussenzang)
G Het hele verhaal vertellen: weldoener, een kruis, opstanding
Doen wij dat?
Ik heb wel eens de indruk
dat we de ongemakkelijke stukken van het geloof overslaan:
Het kruis, dat zo pijnlijk onthult
dat wij mensen tot vreselijke dingen in staat zijn:
Wat krijgt Jezus een geweld over zich heen.
Dat is te erg, daar kun je niet mee aankomen.
Het lege graf van Pasen dat laat zien hoe de liefde van God
ons geweld kan hebben.
Jezus staat eruit op. De liefde overwint alles.
Dat te mooi om waar te zijn, daar kun je ook niet mee aankomen.
Maar wat houden we van Jezus over
als we kruis en opstanding weglaten?
Alleen dat eerste: dat hij een weldoener waS
een buitengewoon goed mens.
Nou ja: hoe bijzonder is dat?
Moeder Theresa, Martin Luther King, Dietrich Bonhoeffer
daar zijn er duizenden van.
Waarom zou je bij die ene, bij Jezus moeten zijn.?
H Zou het daarom zijn dat zoveel mensen jong en oud
de kerk voor gezien houden?
Omdat we niet het hele verhaal vertellen?
Wel dat je een goed mens moet zijn.
Maar niet van een Geest, van Jezus
die jou - wie je maar bent
- en wat je maar van je leven gemaakt hebt
met God wil verbinden.
die een nieuw leven wekt
waar geloof, hoop en liefde bloeien.
Dan heb je het mooiste weggelaten!
Alleen een weldoener? Geen wonder dat mensen dan zeggen:
Ik zie de meerwaarde van de kerk niet in.
Ik kan me net zo goed bij de Zonnebloem aansluiten
Of in m’n eentje proberen een goed mens te zijn.
Daar heb ik de kerk niet voor nodig.
I Volgens mij ligt hier de toekomst van de kerk:
het hele verhaal vertellen
van de dood die dood is
van een Geest die levend maakt
van een koninkrijk dat komt
Dan krijgen we de meerwaarde van de kerk weer in beeld
En als we ons daar verlegen mee voelen
(En dat doen we - wie is er niet verlegen mee?...)
dan eerst ons verdiepen in de bijbel, in Jezus.
Met hart en ziel weer weten wat je gelooft
wat je drijft, waar je voor gaat
Herbronnen, terug naar de bijbel
Want als je zelf niet weet wat je inspiratie is,
dan kun je het aan je kinderen
aan wie dan ook niet overbrengen.
Alleen vuur kan vuur ontsteken.
J Vandaag nemen we afscheid van elkaar.
Het heeft te maken met mijn gezondheid en energie
Maar ook met de zorgelijke toestand van onze kerk.
Ik geef daar niemand de schuld van.
En al helemaal niet u die vandaag gekomen bent
of thuis meeluistert
En nog veel minder al die vrijwilligers
die zich voor de goede zaak inzetten.
Ik weet wel dat het voor ons allemaal
een groot verdriet is
dat onze kinderen en kleinkinderen, buren, vrienden
in veel gevallen zulke andere wegen gaan.
Geen verkeerde wegen, t zijn prima mensen
Maar het verhaal van Jezus
heeft hun niet te pakken gekregen.
Ze laten zich er niet door inspireren.
K Al met al heb ik sterk de indruk gekregen
dat ik niet de juiste persoon op de goede plek ben.
Wel misschien voor u hier
Maar niet voor jongere generaties
Niet voor velen aan de rand van de kerk.
Hun 'de naam van de Here Jezus' bekend maken
over die ene alles zeggen het lukt me niet.
- mijn woorden komen niet over
- mijn geloof kan ik met hun niet delen.
Er is een ander nodig:
Ik wil de Heer niet langer voor de voeten lopen.
En ik hoop dat we iemand weten te vinden
- die jeugd en jongeren
- die mensen aan de rand
vrijmoedig het hele verhaal van Jezus vertelt
Op een manier die wel binnenkomt.
L U hoort wel:
Ik ben niet zonder hoop.
Het hoeft niet achteruit te blijven gaan.
Maar er moet wel iets gebeuren.
De kerk blijft niet vanzelf bestaan.
Soms hoor ik dat mensen zeggen:
'de kerk zal altijd blijven'.
Dat klinkt mooi, en geruststellend
Maar ik vind het in de bijbel niet terug.
De kerk zal altijd blijven?
Ga dan maar eens naar
Lybië, Tunesië, Marokko, Algerije
Heel Noord Afrika was vroeger christelijk
Augustinus kwam daar vandaan
Maar door allerlei oorzaken ging het steeds slechter met de kerk
En in de 12-eeuw was het gebeurd.
En zo is het gebleven.
Het is niet te hopen dat dat ons voorland is.
K Wat heeft Jezus dan wel gezegd?
'Ik ben met u alle dagen'
Niet: de kerk blijft...maar de Heer blijft.
En overal waar 2 of 3 in zijn naam bij elkaar zijn,
daar ben ik in hun midden
In een huiskamer met de buren
in een sporthal
in een schoollokaal
of in een echte kerkzaal als hier
daar, zegt de Heer, ben ik in hun midden.
Als die 2 of 3 maar in mijn naam bij elkaar zijn
Het hele verhaal van die weldoener, gekruisigd en opgestaan
van het nieuwe leven door zijn Geest
serieus nemen
daar zal ik hun niet ontbreken.
En dan staat een verlamde man na 40 jaar
weer te springen op zijn benen
En dan komt een vergrijsde kerk weer tot leven
AMEN.
Achtergronden
Afkortingen
Bijbelboeken > Register kolom 2 adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk DL = Dordtse Leerregels GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HTB = Het Boek HSV = Herziene Staten Vertaling Lat = Latijn LXX = Septuaginta (Griekse Vertaling vh OT; 250 - 50 vC) LV14 = Leidse Vertaling 1914 M = Meditatie (bv 1 Kor 13M = Meditatie over 1 Kor 13) NA - Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament PKN = Protestantse Kerk Nederland Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84) RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v betekent Ps 1: 1 - 2) vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv betekent Ps 1: 1 - 3) vC = voor Christus > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) |