Historisch-kritische lezing
Omschrijving
een verzameling methoden: onderzoek naar
* over maar weinig teksten bestaat communis opinio
* de tekst wordt een product uit een ver verleden, uit een andere wereld
* door die afstand komt de vraag op: hoe kan die tekst ons nog wat te zeggen hebben? (hermeneutiek in engere zin)
Beoordeling
* onjuiste vooronderstelling is dat betekenis van de tekst in de tekst ligt en er uit gehaald moet worden (exegese = eruit voeren)
* maar betekenis van de tekst komt al lezend tot stand. Betekenis is niet objectief, maar een subjectief proces van betekenisverlening. Dat is wat anders dan willekeur. Het gaat om goed lezen. Het vergt oefening om de a.anwijzingen in de tekst te zien en te honoreren
een verzameling methoden: onderzoek naar
- originele of best mogelijke tekst (tekstkritiek)
- gebruik van schrijftelijke bronnen (literaire kritiek)
- sporen van redaktionele bewerking (Redaktionsgeschichte)
- naar de 'Sitz im Leben' (Formgeschichte)
- monderling overlevering (Traditionsgeschichte)
- historische omstandigheden (Umwelt)
- historische ontwikkelingen (Zeitgeschichte)
* over maar weinig teksten bestaat communis opinio
* de tekst wordt een product uit een ver verleden, uit een andere wereld
* door die afstand komt de vraag op: hoe kan die tekst ons nog wat te zeggen hebben? (hermeneutiek in engere zin)
Beoordeling
* onjuiste vooronderstelling is dat betekenis van de tekst in de tekst ligt en er uit gehaald moet worden (exegese = eruit voeren)
* maar betekenis van de tekst komt al lezend tot stand. Betekenis is niet objectief, maar een subjectief proces van betekenisverlening. Dat is wat anders dan willekeur. Het gaat om goed lezen. Het vergt oefening om de a.anwijzingen in de tekst te zien en te honoreren
terug
Achtergronden
Afkortingen
van de Bijbelboeken > Register (kolom 2) adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk DL = Dordtse Leerregels eva = en vele anderen GNB - Groot Nieuws Bijbel GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HTB = Het Boek HSV = Herziene Staten Vertaling ID = Intelligent Design Lat = Latijn LuV = Lutherse Vertaling LV14 = Leidse Vertaling 1914 LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC) M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1) NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament PM = Post Modernisme PKN = Protestantse Kerk Nederland Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84) Q = Quelle, bron van uitsrpaken van Jezus RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v betekent Ps 1: 1 - 2) vd = van de vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv betekent Ps 1: 1 - 3) vC = voor Christus WV = Willibrord Vertaling X = Chiasme (kruisstelling) > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) // = synoniem parallellisme <> = antitthetisch parallellisme |