2 Kor 5: 11 - 21
Goede Vrijdag leze we de Passio volgens Mattheüs
dan de overdenking 2 Kor 5: 11-21.
Het evangelie over Jezus en zeker zijn lijdensgeschiedenis
is een diepzinnig verhaal
We blijven er mee bezig
Het heeft ons zoveel te zeggen.
1 In de eerste plaats onthult het
de toestand van ons mensen
Wat schuilt er een geweld in mensen
wat zijn de massa's makkelijk te bespelen
binnen een week gaat het van Hosanna, halleluja
naar Weg met hem, kruisig hem.
En ergens begrijpen we het ook wel.
Wat slap zijn de volgelingen:
vol goede wil en bewondering voor Jezus
maar : ze vallen in slaap als Jezus bidt
ze vluchten weg als hij wordt gearresteerd
Petrus ontkent dat hij bij Jezus hoort
En ergens kunnen we daar ook wel inkomen
En wat arrogant en corrupt zijn de bestuurders:
de Hogepriesters, Herodes, Pilatus
aangesteld om het recht te handhaven
Maar als er oproer dreigt
houden ze de rug niet recht:
beter dat die ene er dan maar aan gaat
En ook dat kunnen we wel meemaken
We kunnen dat meemaken, begrijpen,
dat betekent:
als ik er toen bij was geweest
als Judas, of Petrus, of Pilatus...
dan was het waarschijnlijk niet heel anders verlopen.
Geen wonder dat het maar gaat
het manipuleren van de massa
mensen van goede wil die tegenvallen
bestuurders die alleen maar aan zichzelf denken
Wat scheelt ons toch! Zoveel ik-zucht.
De Passio houdt mij een spiegel voor
Heel onthullend, zo beschamend.
Ik ga door de grond.
2 Een andere lijn is
hoe een onschuldig en goed mens lijden moet.
Want dat is Jezus.
Hij is een puur goed mens.
Wat heeft hij gedaan, dat hij dit lot zou verdienen?
Alleen maar liefde bewezen
aan blinden en verlamden
Alleen maar liefde bewezen
aan mensen die op een verkeerde manier leefden
hun vergeving beloofd
en op het rechte pad gezet
Alleen maar liefde bewezen aan God
door hem trouw te dienen
innig te bidden
en vol van zijn Geest
de bijbel uit te leggen
zo verrasssend, zo vernieuwend
dat het geloof weer ging leven bij de mensen.
Een profeet, een heilige, een idealist
hij de man van de andere wang
van vertrouwend leven bij de dag
dit lot heeft hij niet verdiend.
En ook dat raakt ons
Want ook dat gaat maar door
ben je een kritisch journalist in de Krim
een arts in een Syrisch vluchtelingenkamp
een vakbondsman in kledingfabriek in Pakistan
zendeling in Egypte
ze zijn hun leven niet zeker
En probeer het zelf maar eens
in de kantine niet mee te lachen
met gemene grappen over Joden
niet ja te zeggen op de gemakkelijke vooroordelen over
moslims en buitenlanders.
Daar is durf voor nodig.
Want je moet niet gek opkijken
dat je er een beetje uit komt te liggen
bij je vrienden, je collega's.
Wie zich druk maakt om vrede en recht
om goede verhoudingen tussen mensen
die heeft spot te verwachten
tegenwerking, gevangenschap en marteling.
3 Het is om deze dingen
dat het lijdensverhaal zoveel mensen aanspreekt.
Ook wie niet geloven of bij een kerk horen
De geschiedenis van Jezus geeft te denken
daarom is de Mattheus Passion nog altijd geliefd
daarom de Passion zo gewaardeerd
Eigentijdse muziek en spel...een klassiek thema:
de eeuwige strijd van goed en kwaad.
Daar zijn we als kerk blij om, maar ook een beetje bezorgd...
want dit is nog niet het evangelie
Het evangelie neemt hier zijn begin.
Dit is de uitgangssituatie.
Het evangelie is daarop het antwoord
op die ikzucht die alles verknoeit
en zoveel lijden brengt juist over mensen
die voor vrede en harmonie gaan.
4 Als wij denken aan onrechtvaardigheid bij velen...
en het onschuldig lijden van een enkeling...
dan komen er vragen op
Hoe kan God dit laten gebeuren?
Is er wel een God?
Blijkbaar gaan we er van uit
dat God ons te hulp moet komen
Hij moet om orde op zaken stellen
vrede en gerechtigheid
zijn koninkrijk vestigen.
Dat is ook de verwachting van de mensen
als Jezus naar Jeruzalem komt...
Hij is de Messias, Gods knecht
Nu gaat het gebeuren:
een einde aan de romeinse bezetter en de corrupte kliek aan de top
bevrijding voor wie onderdrukt worden.
Maar niets van dat alles.
Jezus begint geen opstand.
Hij wil iets anders bereiken.
Voor al het andere uit
wil hij de liefde van God laten zien.
De liefde als van een Vader/Moeder in de hemelen
Daar de mensen van overtuigen
Hen en ons zover brengen
dat we onszelf weer zien,
en beleven als kinderen van een Vader in de hemelen.
Hij wil de relatie herstellen...
bijbels gezegd: verzoening tot stand brengen...
modern gezegd: de vervreemding opheffen.
Daarom gaat hij de lange lijdensweg
Daarom laat hij dat alles met zich doen:
verraad, schijnverhoor, bespotting, vernedering, kruis
5 De mensen laten hem in de steek
Ze moeten hem niet meer
Ze spugen hem uit
Ja, ook God laat hem alleen
het wordt donker: de dood komt.
Maar Jezus weet:
ook nu geen mens meer de liefde van God overbrengt
nu zelfs het licht van de zon niet meer van zijn liefde spreekt
ook nu nog is God een Vader in de hemelen.
Daarom blijft het niet bij:
mijn God, mijn God waarom hebt Gij mij verlaten
maar horen wij ook van overgave
Vader, in uw handen mijn Geest.
Dan wordt het stil, drie nachten lang
Tot die schitterende morgen van Pasen:
Jezus heeft zich niet vergist: God is liefde.
6 Wij hebben het vaak over God en over mens
Dat zijn soortnamen...dat klinkt ding-achtig
God...meervoud goden
mens...mensen.
Is dat nog wel geloof?
Dat heeft meer van een soort filosofie,
een levensbeschouwing.
Zo heeft Jezus niet over God gesproken.
Hij heeft met God geleefd
als was hij een Vader in de hemelen
als was hij zelf: zijn kind, zijn Zoon
En dat houdt hij vol...tot het bittere eind
In de hoop
dat wij God ook zo zullen beleven:
een Vader in de hemelen
In de hoop
dat wij alle fijne en goede dingen
zullen zien als een teken van zijn liefde
In de hoop
dat we onszelf zullen zien
als zijn mensenkinderen...
geliefd met een liefde
die het nooit voor gezien houdt
In de hoop
dat we van God niet allereerst
hulp voor onze problemen verwachten
en teleurgesteld en opstandig en wanhopig zijn als die uitblijft
In de hoop dat we van God
in de eerste plaats zijn liefde verwachten
om daar blij en sterk en gerust in te zijn.
In de hoop
dat ik niet meer ikzuchtig voor mezelf zou leven
maar mijn hemelse Vader mijn liefde zou bewijzen
door hem met hart en ziel te dienen
en met al mijn kracht
en heel mijn verstand
en mijn naaste zou liefhebben
zo goed als ik zou willen
dat ik gediend, geholpen, getroost zou worden.
7 Dat is een hele verandering voor ons
Dat is zoveel als een bekering
Misschien wel een doodgaan en weer tot leven komen
Een sterven aan oude kinderlijke verwachtingen
over God die onze problemen moet oplossen
en een mens die zijn hulp nodig heeft
Een wakker worden en opstaan en gaan leven
in de nieuwe verbondenheid
die God ons in Jezus aanbiedt:
te gaan leven als had je een Vader in de hemel
als was jij zijn kind op aarde.
En het mooie is
wie de uitnodiging van het geloof aanneemt
die zit niet meer in over vroeger,
over zonde en falen
over schuld en tekort
over straf en vloek...
Al die zwarigheid lijkt wel weg,
dat is voorbij.
Het werd compleet aan de kant gedrukt
door de nieuwe werkelijkheid
die God ons geeft:
om met hem te leven.
Zo wordt de blijdschap geboren
de vreugde komt op gang
de moed om te leven
de kracht om verdriet en rouw te dragen
de vurige wil om je best te doen
voor God en het rijk dat komt. AMEN
Achtergronden
Afkortingen
van de Bijbelboeken > Register (kolom 2) adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk DL = Dordtse Leerregels GNB - Groot Nieuws Bijbel GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HTB = Het Boek HSV = Herziene Staten Vertaling ID = Intelligent Design Lat = Latijn LuV = Lutherse Vertaling LV14 = Leidse Vertaling 1914 LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC) M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1) NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament PM = Post Modernisme PKN = Protestantse Kerk Nederland Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84) RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v betekent Ps 1: 1 - 2) vd = van de vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv betekent Ps 1: 1 - 3) vC = voor Christus WV = Willibrord Vertaling X = Chiasme (kruisstelling) > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) // = synoniem parallellisme <> = antitthetisch parallellisme |