Bijbelse Verhalen en Thema's

Korinthe
In de tijd van Paulus is Korinthe al een belangrijke handelsstad en tevens de hoofdstad van de Romeinse provincie Achaia (Zuid Griekenland).
De stad werd eerder 146 vC verwoest door de Romeinen, maar in 44 vC geeft keizer Julius Caesar opdracht hier een Romeinse kolonie te bouwen: een stad om de Romeinse zeden, gewoontes, rechtspraak en cultuur te verspreiden.De kolonie ligt aan de Zuidkant van de landengte (de Isthmus) die het Noorden van Griekenland met het Zuiden verbindt. De stad had twee havens¹: in het Westen Lechaion die het met de Adriatische zee verbond. In het Oosten Kenchrae die de Aegeïsche zee bereikbaar maakte. Losbandigheid die je in havenplaatsen aantreft, kon je in Korinthe ook vinden: prostitutie, dronkenschap. De stad was bekend vanwege de verering van de godin Aphrodite. 
In de kolonie wonen en werken mensen uit alle mogelijke landen onder wie een aanzienlijk aantal diaspora Joden die daar een synagoge hadden.

Paulus eerste bezoek aan Korinthe (50 – 51)
Paulus sticht hier een gemeente als hij de stad op zijn tweede zendingsreis aandoet. (Hnd 18: 1 – 17). Hij merkt (1 Kor 1: 26v) op dat de gemeenteleden niet tot de aanzienlijke standen behoren, maar vooral ‘arme sloebers’ zijn. Ook Paulus moet eerst door werken zijn kost verdienen: Hij is tentenmaker bij Aquila en Prisca. Later kan hij (door een geldelijke gift?) zich volledig wijden aan de verkondiging van het evangelie (Hnd 18: 5).
In de anderhalf jaar dat hij hier is, schrijft hij zijn brieven aan de gemeente in Thessaloniki.
Als altijd begint Paulus zijn verkondiging in de synagoge. Na enige tijd is hij daar niet meer welkom. Zijn boodschap is te nieuw, te anders, te verontrustend, al zijn er Joden die tot geloof komen, onder wie zelfs Crispus, de leider van de synagoge. Paulus vindt een nieuw onderkomen in het huis van Titus Justus recht tegenover de synagoge om zich daar vooral tot de niet-Joden te richten. Onder hen heeft hij meer succes. De gemeente bestaat dus vooral uit christenen met een heidense afkomst.
Gesterkt door een visioen (Hnd 18: 9) brengt Paulus anderhalf jaar lang het evangelie in Korinthe, tot groeiende ergernis van de Joden. Die organiseren tenslotte een opstootje en klagen Paulus aan bij Gallio, de proconsul van Achaje. De beschuldiging luidt dat hij mensen overhaalt om God te vereren op een wijze die in strijd is met de wet. (Hnd 18: 13) Gallio verklaart de zaak voor niet ontvankelijk: wat hem betreft is het een intern Joodse kwestie die zij zelf maar moeten oplossen. Van de weeromstuit krijgt Sostenes, de nieuwe Joodse leider nu de woede van de bevolking over zich heen.
Ondanks de gunstige beslissing van Gallio besluit Paulus enkele dagen later om met Aquila en Prisca naar Efeze, aan de Oostkant van de Egeïsche Zee, te vertrekken.

Paulus in Efeze (52 - 55)
Vervolgens reist hij naar Jeruzalem om van daaruit aan zijn derde zendingsreis te beginnen. Die voert hem via Galatië en Frygië weer naar Efeze, de belangrijkste stad in de provincie Asia, in het Westen van het huidige Turkije. De haven- en handelsstad ligt aan een drukke internationale handelsroute. Er was toen een theater waar 24.000 mensen in konden. De stad had ook een bibliotheek, een Joodse synagoge en was beroemd om de tempel van Artemis. Die gold als een van de zeven toenmalige wereldwonderen. Maar er waren nog meer tempels voor andere goden.
Efeze is een smeltkroes waar mensen overal vandaan te vinden zijn. Heel geschikt om het evangelie via hen ook elders bekend te maken. Het is goed mogelijk dat Filemon (wonend in Kolosse) in Efeze was, door Paulus voor het geloof werd gewonnen en vervolgens in Kolosse (200 km naar het Oosten) een gemeente stichtte.
Paulus begint als altijd in de synagoge maar na drie maanden is hij daar niet meer welkom om het evangelie van Jezus de Messias te brengen. Hij krijgt een aantal keer de Joodse straf van 40 stokslagen (Deut 25: 3) Dan vindt hij een nieuwe plek: de school van ene Tyrannus. Het is een periode waar hij aanvankelijk veel succes heeft. Hnd 19 bericht van wonderen die Paulus verricht, gelovigen die nog niet de heilige Geest hadden ontvangen, van Joodse geestenbezweerders en van een groep tovernaars die onder invloed van Paulus hun toverboeken verbranden.

In Efeze krijgt hij bezoek van de huisgenoten van Chloë, die hem van de zorgelijke ontwikkelingen in Korinthe op de hoogte brengen. Ze leggen hem ook tal van vragen over wat je wel en niet doet in het geloof voor. In 1 Kor gaat hij daarop in. Hij schrijft dan ook dat hij van plan is de gemeente weer te bezoeken. (1 Kor 16: 5vv).
Als de slechte berichten blijven aanhouden, besluit hij tot een ingelast bezoek aan de gemeente in Korinthe. (2 Kor 2: 1vv). Paulus is verbijsterd als hij merkt dat hij er eigenlijk niet welkom is. Dat is vooral te wijten aan het optreden van Apollos en Petrus / Kefas. Die hadden tijdens Paulus’ afwezigheid een ander evangelie gebracht en bovendien zoveel indruk als sprekers gemaakt, dat de gelovigen zich afvroegen of Paulus – niet zo’n goede redenaar - wel een apostel van Christus was.
Terug in Efeze schrijft hij de zgn tranenbrief die door Titus wordt bezorgd.

Later valt de tijd in Efeze hem zwaar al vertelt Lucas daar in Hnd niet meer over dan het niet meer welkom zijn in de synagoge en de stemmingmakerij van Demetrius². Maar uit verspreide opmerkingen in de brieven die Paulus zelf schrijft, maakt Wright op (Paulus, een biografie p 245 - 280) dat Paulus voor langere tijd in de gevangenis belandt, zich zorgen maakt om de gemeente en teleurgesteld raakt in mensen. Uit de gevangenis schrijft hij brieven aan Ef, Kol, Filp en Film. Daaruit blijkt hoe hij de wanhoop nabij was, maar ook dat zo zijn geloof zich verdiepte (Filp 1 en 2; Ef 1 – 3, Kol 1), (vgl ook 2 Kor 1 – 4).

Paulus derde bezoek aan Korinthe (ongeveer 56)
Kort na zijn vrijlating reist hij via Kolosse, Troas en Filippi voor de derde keer (2 Kor 12: 14 en 13: 1) naar Korinthe. Onderweg schrijft hij 2 Kor. Vele hoofdstukken getuigen van de grote zorgen, aanvechtingen en verdriet om de gemeente in Korinthe. Pas als hij Titus weer ziet in Filippi en van hem begrijpt dat de tranenbrief zijn uitwerking niet gemist heeft (2 Kor 7: 6 - 16), slaat bij Paulus de stemming om. Opgelucht komt hij in Korinthe aan.
Tijdens dit hartelijke weerzien regelt Paulus de geldinzameling voor de armlastige gemeente in Jeruzalem. Hij schrijft nu ook zijn meest systematische en langste brief: aan de gemeente in Rome, waar hij tot dan toe nog niet geweest was. Lopend via Filippi  en per schip over zee reist hij langs Troas, Milete en Caesarea naar Jeruzalem terug. Daar komt hij 57 nC aan.

Vier brieven aan de gemeente in Korinthe
Paulus heeft verschillende brieven aan de gemeente te Korinthe geschreven.

• De eerste brief over ontucht is verloren gegaan (1 Kor 5: 9vv) of toch bewaard gebleven in 2 Kor 6: 14 – 7: 1?
• Daarna, vanuit Efeze 55 nC een brief die wij nu 1 Kor noemen.
• Vervolgens vanuit Efeze een ‘tranenbrief’
• Daarna vanuit Macedonië de brief die wij nu 2 Kor noemen
  Mogelijk is de tranenbrief te vinden in 2 Kor 10 – 13. Als niet, dan is deze verloren gegaan.

 



-----
¹ Vroeger werden schepen wel versleept van de ene naar de andere haven, later kwam er een kanaal, tegenwoordig zijn de havens niet zo belangrijk meer
² Demetrius en andere smeden maken zilveren Artemis-tempels. Zij zien zich bedreigd in hun broodwinning.
³ Want onderbreekt gang van betoog. 2 Kor 6: 11v vindt vervolg in 7: 2
⁴  Vanwege de abrupte overgang van 2 Kor 9: 14v naar 10: 1vv