Historisch-kritische lezing

Omschrijving
een verzameling methoden: onderzoek naar
  1. originele of best mogelijke tekst (tekstkritiek)
  2. gebruik van schrijftelijke bronnen (literaire kritiek)
  3. sporen van redaktionele bewerking (Redaktionsgeschichte)
  4. naar de 'Sitz im Leben' (Formgeschichte)
  5. monderling overlevering (Traditionsgeschichte)
  6. historische omstandigheden (Umwelt)
  7. historische ontwikkelingen (Zeitgeschichte)
Resultaten
* over maar weinig teksten bestaat communis opinio
* de tekst wordt een product uit een ver verleden, uit een andere wereld
* door die afstand komt de vraag op: hoe kan die tekst ons nog wat te zeggen hebben? (hermeneutiek in engere zin)

Beoordeling
* onjuiste vooronderstelling is dat betekenis van de tekst in de tekst ligt en er uit gehaald moet worden (exegese = eruit voeren)
* maar betekenis van de tekst komt al lezend tot stand. Betekenis is niet objectief, maar een subjectief proces van betekenisverlening. Dat is wat anders dan willekeur. Het gaat om goed lezen. Het vergt oefening om de aanwijzingen in de tekst te zien en te honoreren
terug

Afkortingen


van de Bijbelboeken > Register (kolom 1)

adhv = aan de hand van
Afb = Afbeelding
BGT = Bijbel in Gewone Taal
BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT)
bv = bij voorbeeld
CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk
DL = Dordtse Leerregels
dwz = dat wil zeggen
eva = en vele anderen
GNB - Groot Nieuws Bijbel
GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland)
Gr = Grieks
HCat = Heidelbergse Catechismus
Hebr = Hebreeuws
HSV = Herziene  Staten Vertaling
HTB = Het Boek
ID = Intelligent Design
itt = in tegenstelling tot
Lat = Latijn
LuV = Lutherse Vertaling
LV14 = Leidse Vertaling 1914
LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC)
M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1)
NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT)
NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004)
NBG = Nederlands Bijbel Genootschap
NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951)
NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004)
NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021)
nC = na Christus
NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis
NT = Nieuwe of tweede Testament
OT = Oude of eerste Testament
PKN = Protestantse Kerk Nederland
PM = Post Modernisme
Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84)
Q = Quelle, bron van uitspraken van Jezus
RKK = Rooms Katholieke Kerk
SV = Staten Vertaling
TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim
v = volgende vers (bv Ps 1: 1v = Ps 1: 1 - 2)
vC =  voor Christus
vd = van de
vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv = Ps 1: 1 - 3)
WV = Willibrord Vertaling
X = Chiasme (kruisstelling)
> = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2)
// = synoniem parallellisme
<> = antitthetisch parallellisme
 

 

×