Besproken Bijbelgedeelten en Thema's

De Passio volgens Mat, Mc en Luc

De voornaamste episodes van de Passio volgens de Synoptische evangeliën.

1) Marcus 14: 1 – 15: 47

Omschrijving	Mc
Complot tegen Jezus	14: 1v
Jezus door vrouw gezalfd in Bethanië	14: 3 – 9
Judas verraadt Jezus	14: 10v
Voorbereiding avondmaal	14: 12 – 16
Aanduiding verrader	14: 17 – 21
Instelling avondmaal	14: 22 – 25
Voorspelling ontrouw discipelen en verraad Petrus	14: 26 – 31
Jezus in Getsemaneh	14: 32 – 42
Jezus gevangen genomen	14: 43 – 52
Naar de Hogepriester	14: 53v
Jezus voor het Sanhedrin	14: 55 – 64
Bespotting van Jezus	14: 65
Verloochening door Petrus	14: 66 – 72
Naar en voor Pilatus	15: 1 – 5
Jezus of Barabbas	15: 6 – 14
Jezus ter dood veroordeeld	15: 15
Soldaten bespotten Jezus	15: 16 – 20
Naar Golgotha	15: 21
Kruisiging	15: 22 – 26
Bespotting van de gekruisigde Jezus	15: 27 – 32
Kruisdood van Jezus Mijn God, mijn God, waarom hebt Gij mij verlaten? (Ps 22: 2)	15: 33 – 39 15: 34
Vrouwen zijn getuigen van Jezus’ dood	15: 40v
Begrafenis van Jezus	15: 42 – 47

2) Mattheüs 26: 1 – 27: 66
Mat volgt in grote lijnen de opzet van Mc, voegt enkele onderdelen toe, en laat ook wat weg. Sommige verzen verplaatst Mat wat naar voren of naar achteren.

Toevoegingen	Mat	Lucas ook?
Jezus bestraft discipel die met zwaard een oor afslaat	26: 52 - 54	nee
Einde van Judas	27: 3 - 10	nee
Pilatus wast zijn handen in onschuld	27: 24 - 26	nee
Soldaten verkleden en bespotten Jezus	27: 27 - 31	nee
Aardbeving en opstanding bij het sterven van Jezus	27: 51b - 53	nee
De wacht bij het graf	27: 62 – 66	nee
Weglatingen	Mc
Leerling vlucht zonder kleed weg	14: 51v	nee

3) Luc 22: 1 – 23: 56
Lucas volgt in grote lijnen het voorbeeld van Mc, voegt enkele passages toe, en laat enkele onderdelen weg. Ook hij verplaatst enkele verzen.

Toevoegingen	Luc	Mat ook?
De leerlingen zullen op tronen zitten	Luc 22: 28 – 30	Ja, Mat 19: 28 (Q) buiten de Passio
De twee zwaarden	Luc 22 : 35 - 38	nee
Pilatus stuurt Jezus door naar Herodes	Luc 23: 4 - 12	nee
Jezus opnieuw bij Pilatus, die verklaart Jezus onschuldig	Luc 23: 13 - 16	nee
Op weg naar Golgotha volgt een menigte volk en vrouwen	Luc 23: 27 - 32	nee
Vader, vergeef het hun, ze weten niet wat zij doen.	Luc 23: 34	nee
De bespotting van de gekruisigde Jezus uitgebreid met bekering van een van de andere gekruisigden Heden zul je met mij in het paradijs zijn.	Luc 23: 39 - 43 Luc 23: 43	nee
Vader in uw handen mijn geest (Ps 31: 6)	Luc 23: 46	nee
De volksmenigten kloppen zich op de borst	Luc 23: 48	nee
Weglatingen
Dat de leerlingen een tweede en derde keer in slaap vallen
De gevangenneming bondiger verteld
Valse getuigen over het afbreken en opbouwen van de tempel
Uitleg van de gewoonte om een gevangene vrij te laten
Het verkleden en bespotten van Jezus door de soldaten
De bespotting van de gekruisigde Jezus deels ingekort
Mijn God...waarom mij verlaten?
Verplaatsingen
De zalving van Jezus door een vrouw in het huis van Simon (Mc 14: 3 - 7)	Luc 7: 36 - 50

4) Johannes 18: 1 – 19
Uiteraard zijn er tal van overeenkomsten tussen de Passio van Johannes en die van Mat, Mc en Luc. Het gaat immers om dezelfde geschiedenis van Jezus, Petrus, de arrestatie, het verhoor, Kajafas en Pilatus, de bespotting, kruisiging en begrafenis. Maar de belichting is heel verschillend:

Joh heeft een afscheidsmaal (de Synoptici een Pesach-maal)
de kruisiging vindt plaats op de 14-de Nisan, als in de tempel de paaslammeren geslacht worden (bij de Synoptici op de 15-de Nisan nadat Jezus in de avond ervoor het Pesach met zijn discipelen gevierd heeft.)
Joh heeft veel meer dialoog (bij Synoptici enkel korte uitspraken)
De kruisiging betekent een verhoging (bij Synoptici een vernedering)
Meer over verschil en overeenkomst van Joh met de andere evangeliën vind je hier.
De Kruiswoorden bij Johannes: Zie uw zoon, zie uw moeder (19: 26v), mij dorst (19: 28) en het is volbracht (19: 30)

terug

Afkortingen

van de Bijbelboeken > Register (kolom 1)

adhv = aan de hand van
Afb = Afbeelding
BGT = Bijbel in Gewone Taal
BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT)
bv = bij voorbeeld
CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk
DL = Dordtse Leerregels
dwz = dat wil zeggen
eva = en vele anderen
GNB - Groot Nieuws Bijbel
GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland)
Gr = Grieks
HCat = Heidelbergse Catechismus
Hebr = Hebreeuws
HSV = Herziene Staten Vertaling
HTB = Het Boek
ID = Intelligent Design
itt = in tegenstelling tot
Lat = Latijn
LuV = Lutherse Vertaling
LV14 = Leidse Vertaling 1914
LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC)
M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1)
NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT)
NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004)
NBG = Nederlands Bijbel Genootschap
NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951)
NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004)
NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021)
nC = na Christus
NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis
NT = Nieuwe of tweede Testament
OT = Oude of eerste Testament
PKN = Protestantse Kerk Nederland
PM = Post Modernisme
Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84)
Q = Quelle, bron van uitspraken van Jezus
RKK = Rooms Katholieke Kerk
SV = Staten Vertaling
TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim
v = volgende vers (bv Ps 1: 1v = Ps 1: 1 - 2)
vC = voor Christus
vd = van de
vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv = Ps 1: 1 - 3)
WV = Willibrord Vertaling
X = Chiasme (kruisstelling)
> = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2)
// = synoniem parallellisme
<> = antitthetisch parallellisme