2 Kon 5(Pr)

A      Dit is het verhaal van Naäman
een heel belangrijke man
Hij is generaal in het leger van de koning van Syrië
hij voert het leger aan
En hij heeft veel overwinningen op zijn naam staan.


Dat vinden ze daar in Syrie natuurlijk geweldig.
Telkens als Naaman terugkomt van de strijd
staan de mensen juichend langs de kant
en dan krijgt hij van de koning een lintje
Naaman is een belangrijke, beroemd en rijke man.


Pas nog heeft hij het leger van Israel verslagen
het land geplunderd
en een heleboel jonge mannen en vrouwen meegenomen:
Die moeten dan als slaaf gaan werken in Syrie.
Ook een meisje nam hij mee: voor zijn vrouw:
om te helpen met koken, boodschappen, de was.


De laatste tijd kijkt Naäman een beetje bezorgd:
er zit een plekje op zijn arm: wit
Eerst dacht hij: ach, het gaat wel weg
maar het zit er nu al een week
en het wordt elke dag een beetje groter.


Hij heeft er al eens met zijn vrouw over gesproken
is er voor naar de dokter geweest:
huidvraat zei hij…melaats…dan krijg je allemaal
rare plekken op je vel…dan gaan je tenen en vingers vergroeien
je kunt er wel aan dood gaan
en na een tijdje is t nog besmettelijk ook:
dan moet je je paleis verlaten…de stad uit
en met de andere melaatsen ergens in de bergen gaan wonen.
Naaman kon het niet geloven toen de dokters hem dat zeiden.
Is er dan niets wat u doen kunt?
Nee, zei de dokter: hier is geen kruid tegen gewassen.
Wij staan machteloos. Het spijt me..

B     Maar: bij Naaman hebben ze dus dat meisje
Geroofd uit Israel.
Meegenomen om zijn vrouw te helpen.
Hoe dat meisje heet?
Niemand die het weeet
Zo belangrijk als Naaman is…zo onbelangrijk is zij


Zij merkt wel dat het de laatste tijd niet zo gezellig meer is.
Het gezicht van Naaman staat bezorgd
dat van zijn vrouw verdrietig.
En af en toe vangt ze een paar woorden op: melaats!...
Wat erg!...dat wens je je ergste vijanden niet toe.
Even denkt ze terug aan Israel
Hoe ging het daar ook weer:


Als je ziek was, echt ziek
niet zomaar een beetje verkouden
waar je vanzelf wel weer van herstelt
maar echt ziek…dan kun je alleen nog bij God terecht:
misschien dat Hij je beter kon maken


En dan ging je naar de profeet:
een man die heel dicht bij God leeft
en die daardoor heel goed ziet wat er aan de hand is.
Een profeet is daarom heel vaak iemand
die koningen waarschuwt als ze verkeerde beslissingen nemen
Maar die ook wel eens mensen beter maken.
Omdat een profeet echte wijsheid en diep inzicht heeft.


Aan al die dingen denkt ze als ze Naaman en zijn vrouw
weer eens hoort praten.
En dan flapt ze er maar zo uit:
Ach kon mijn meester maar eens naar de profeet in Samaria gaan
die zou hem wel genezen.
Ze staat er zelf van te kijken:
want ergens had ze een hekel aan deze man
deze vijand, die haar had meegenomen uit Israel
weg van haar ouders, haar familie, haar dorpje..


Dit kleine, naamloze meisje
wijst de grote belangrijke generaal Naäman de weg.
Hij kijkt verrast op…stel je voor….is er toch nog hoop?
Hij grijpt zijn laatste kans…
Waarom ook niet: hij heeft niets meer te verliezen.


Een klein meisje brengt Naaman op het spoor van de Here God.


C      Naäman gaat naar zijn koning
Hij vraagt om toestemming om naar de profeet in Israel te gaan.
Dat is goed, zegt de koning
Ik geef je een brief mee
Daarin staat dat de koning van Israel je echt moet helpen
Anders kan hij moeilijkheden verwachten


Zo gaat Naäman op reis met de brief van de koning
en ook nog heel veel zilver en goud mee
en kostbare kleding en geschenken.
Daar gaat hij: een hele stoet van kamelen en knechten.
Naar Jeruzalem, de hoofdstad
waar de koning woont, daar zal ook de profeet wel wonen
die hem beter kan maken.


Na een lange reis komt hij aan in Jeruzalem
Hij klopt op de deur van het paleis van de koning
Och, wat schrikt de koning
een melaatse man, de generaal van Syrië
doodziek, met een brief van zijn koning
Maak hem weer beter
En als dat niet gebeurt, dan kon er wel eens oorlog komen
De koning schrikt geweldig.


Ik kan je niet beter maken, maar Elisa, de profeet
die misschien wel
Alleen: die woont niet hier, in de hoofdstad


Daar kijkt Naäman van op
Dat was in Syrië wel anders
daar woonden de profeten en priesters dichtbij het paleis

om de koning van dienst te zijn.
Maar in Israel is daar veel meer afstand:
profeten spreken de koning niet naar de mond
ze zitten meestal vol kritiek op de koning.
Dat hoefden ze in Syrie niet te proberen…nog steeds niet


D      Naäman reist verder, van de hoofdstad Jeruzalem
naar een dorpje in de provincie Samaria
We zien de verbazing op Naämans gezicht:
de wegen worden steeds smaller
zijn op het laatst niet eens verhard meer
zo komt hij aan in een klein gehuchtje ergens achteraf.
De karavaan stopt bij een klein hutje…
moet ik hier zijn? wat een gat!
Woont hier die geweldige profeet die hem beter zou maken?


Daar gaat de deur open, een man komt naar ze toe:
Het is niet eens Elisa, de profeet
Maar zijn knecht, Gehazi
namens de profeet Elisa zeg ik u: ga je wassen in de Jordaan.
Wat is dat nou?
Heel die reis gemaakt om de profeet te ontmoeten
en dan wordt hij afgescheept met zijn knecht…


En dat niet alleen: Maar: die knecht doet helemaal niets
Brengt alleen maar een boodschap over, een opdracht
Maar hij voert geen pastoraal gesprek met hem
Hij leest hem niet uit de bijbel voor
Hij doet geen gebed voor hem
Hij legt hem niet de handen op
Hij zalft hem niet met olie, Hij brengt geen offer…Helemaal niets!


Wat voor geloof hebben ze hier toch in Israel
Als je het mij vraagt doen ze hier nergens aan.
Alleen maar een woord…baad u zevenmaal in de Jordaan…
Zou dat het woord van God zijn?
Heb ik daarvoor die hele reis gemaakt?


Een bad in de Jordaan?
De laastste weken nam ik elke dag een bad in die brede rivieren van Syrië

de Abana en de Parpar, vol zuiver water…
Zou dat water in de Jordaan beter zijn?
T is me een riviertje van niks. Bekijk het maar!


Naäman is diep beledigd.
Alsof er een spelletje met hem gespeeld wordt, zo voelt hij zich.


E     Na het onbekende slavinnetje, zijn het nu zijn bedienden
die hem verder helpen:
Meester, als de profeet had gezegd:
dat u een steile berg moet beklimmen
een vies kruidendrankje drinken
en 100 zilverstukken betalen
dan u dat vast gedaan.


Maar nu hoeft u alleen maar een bad te nemen
Vergeet toch dat strijdlustige…
vergeet toch even dat u een belangrijke generaal bent
doe uw kostuum met de speldjes en onderscheidingen uit.
leg uw status en aanzien af
durf eens even in uw hemd te staan…
wij zullen u niet uitlachen als u in uw blootje de rivier in stapt…


Toen gaf Naäman zich gewonnen.
Waarom ook niet, dacht hij bij zichzelf…
mijn titel en mijn pak, mijn roem en eer
mijn geld en mijn bezit…kunnen me niet helpen
Daar ga ik dan...Zo ging Naäman kopje onder….7 x


Toen hij daarna uit het water kwam, was zijn melaatsheid weg
Zijn huid weer gezond en gaaf als van een kind
Naäman was opnieuw geboren…
Als een nieuw mens stapt hij het water uit, het leven in.
Zijn kostuum, zijn geld, zijn generaalstitel…
Zijn heldhaftigheid, zijn strijdlust
alles wat hij heeft…stond hem in de weg om beter te worden
pas toen hij het losliet en durfde te zijn wie hij was:
een hulpeloos mens…toen kon God hem helpen.


Moesten jullie ook even denken aan de Here Jezus die zei:
als je niet wordt als een kind, kun je het koninkrijk van God niet binnengaan? 





F Naäman had van alles meegenomen:
Tien talenten zilver…
Zesduizend sjekel goud…...
En tien stel kleren…..
Al met al is dat wel meer dan een miljoen waard.
En nu hij weer beter is, wil hij dat aan Elisa geven.
Uit dankbaarheid.


Maar wat zegt Elisa? Ik zal er niets van aannemen.


Waarom zou dat nou zijn? Is Elisa liever arm?
Of wil hij geen rijkdom uit het buitenland, uit de heidenen?


Het is nog anders:
Naäman wil zoveel weggeven, uit dankbaarheid voor zijn genezing
Maar: dankbaarheid is niet een woord dat bij God en bij het geloof past.
Vriendschap is een veel beter woord.


Voorbeeld:
Toen wij van t zomer op vakantie waren, deden mijn ouders de tuin.
Toen we terug kwamen was het gras gemaaid
En de planten hadden water gekregen.
Daar waren we blij om…maar denk je dat ze wat willen hebben?
Als je wat geeft, doen we het nooit meer…zeiden ze.
We hebben het uit liefde, uit vriendschap gedaan.
Niet om er zelf beter van te worden.
Wees jij nou maar blij…daar gaat het ons om.


Zo is het in het geloof en met God.
God heeft Naaman geholpen, uit liefde, uit vriendschap.

Daar wil hij niets voor terug.
Geen spullen, geen offers, geen beloning.
Wees nou maar blij…verheug je in mijn vriendschap
Een glimlach op je gezicht
Blijdschap in je hart
Dat is meer dan genoeg, zegt God.
Naäman kan zelfs gewoon met de koning naar de tempel van Rimmon gaan
God snapt dat wel…maakt daar geen drama van.

En daar gaat Naäman,
met die karrevracht geschenken weer terug naar zijn geboorteland.



G       Maar de knecht van Elisa: Gehazi
heeft ook die geschenken gezien
en hij denkt bij zichzelf:
geld maakt niet gelukkig, maar het is toch wel fijn
om er wat van te hebben.
En hij reist Naäman achterna
en vraagt hem toch geschenken.


Naäman had de ontdekking van zijn leven gedaan:
Hij mocht leven in de royale vriendschap met God…
En nu vraagt Gehazi hem om geld en kleding,
Een soort tegenprestatie.
Naäman geeft hem zonder problemen wat zilverstukken,
hij heeft geld zat
en hij voelt zich dankbaar
en is blij dat hij wat terug kan doen.


Maar: dat moet helemaal niet
Gehazi bederft alles
Gehazi duwt Naäman uit de warme vriendschap met God
Terug in de dankbaarheid aan God
Terug in het zakelijke voor wat…hoort wat
Dat is terug in het heidendom!


Door Gehazi zou je nog denken
dat de mens een klant van God is
En God een hulpverlener, die daarvoor betaald wil worden
met dure geschenken uit dankbaarheid.


Daarmee geeft Gehazi aan
dat hij zelf eigenlijk een heiden is
die heel verkeerd over God denkt
En daardoor heel verkeerd in het leven staat.
Het maakt hem hebzuchtig en leugenachtig
Hij verstoot zichzelf uit de vriendschap met God.
En dan wordt hij net zo ziek als Naäman eerst was.


De rollen zijn omgedraaid:
Naäman heeft de God van Israel gevonden
Wat is hij blij met zijn gezondheid
Uit vreugde brengt hij een offer
Gehazi gelooft en doet als de heidenen
Naäman wordt beter …. Gehazi wordt ziek


Pas later horen wij dat Gehazi toch weer beter wordt
Dat zal wel zijn omdat hij zich bekeerde
En de vriendschap met God heeft gezocht en gevonden.

God vraagt geen geschenken
Als je wat geeft doe Ik het nooit meer

Hij biedt zijn vriendschap aan. Zijn liefde
God is liefde AMEN
 
terug

Afkortingen


van de Bijbelboeken > Register (kolom 1)

adhv = aan de hand van
Afb = Afbeelding
aw = aangehaald werk
BGT = Bijbel in Gewone Taal
BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT)
bv = bij voorbeeld
CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk
cq = casu quo (bv ik doe kaas cq ham op mijn brood = ik doe kaas op mijn brood of anders ham)
DL = Dordtse Leerregels
dwz = dat wil zeggen
eva = en vele anderen
FB = FaceBook
GNB - Groot Nieuws Bijbel
GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland)
Gr = Grieks
HCat = Heidelbergse Catechismus
Hebr = Hebreeuws
HKB = Historich Kritische Benadering (of Bijbelonderzoek)
HSV = Herziene  Staten Vertaling
HTB = Het Boek
ID = Intelligent Design
itt = in tegenstelling tot
Lat = Latijn
LuV = Lutherse Vertaling
LV14 = Leidse Vertaling 1914
LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC)
M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1)
NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT)
NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004)
NBG = Nederlands Bijbel Genootschap
NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951)
NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004)
NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021)
nC = na Christus
NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis
NT = Nieuwe of tweede Testament
OT = Oude of eerste Testament
p = pagina of pagina's 
PKN = Protestantse Kerk Nederland
PM = Post Modernisme
Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84)
Q = Quelle, bron van uitspraken van Jezus
resp = respectievelijk (bv A en B reden in resp een Golf en een Astra = A reed in een Golf, B in een Astra)
RKK = Rooms Katholieke Kerk
SV = Staten Vertaling
TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim
v = volgende vers (bv Ps 1: 1v = Ps 1: 1 - 2)
vC =  voor Christus
vd = van de
vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv = Ps 1: 1 - 3)

WV = Willibrord Vertaling
X = Chiasme (kruisstelling)
> = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2)
// = synoniem parallellisme
<> = tegenstelling, ook: antithetisch parallellisme

 

 

×