Besproken Bijbelgedeelten en Thema's

Hij (Jezus)  zei tegen hen: ‘Denken jullie dat die Galileeërs grotere zondaars waren dan alle andere Galileeërs, omdat ze dat lot ondergaan hebben? ₃ Zeker niet, zeg Ik jullie, maar als jullie niet tot inkeer komen, zul je allemaal op dezelfde wijze omkomen. ₄ Of die achttien die stierven doordat de Siloamtoren op hen viel – denken jullie dat zij schuldiger waren dan alle andere mensen die in Jeruzalem wonen? (Luc 13, 3v NBV21)

A     Een goede film eindigt met de schurken achter de tralies

en de held die het meisje krijgt.

Zo willen we dat: een happy end.

 

Dan voelen we ons een beetje bevestigd

Dan zeggen we bij onszelf:
Zie je wel: er is toch gerechtigheid

En dan weten we dat het goed is

om eerlijk te zijn, trouw te zijn,

om voor elkaar op te komen.

 

Een film zonder happy eind vinden we een nare film.

Dan is er een vraagteken gekomen achter de morele orde

Dan lijkt het net of je gerust kunt stelen

en liegen en bedriegen

Je komt er toch wel mee weg.

 

Het goede moet beloond en het kwade bestraft.

Dat willen we zien in films

Dat verwachten we van politie, rechters, de overheid.

Gerechtigheid

 

We verwachten het ook van God.

Wie goed doet, die hoort geluk, gezondheid, voorspoed te ondervinden.

En wie kwaad doet: tegenwind, rampspoed, onheil.

Zegen voor wie zich aan de tien geboden houdt

Vloek voor wie daar niets van wil weten.
Waar blijven we als we ons daar niet aan houden

Waar blijven we als God daar niet heel duidelijk in is.

 

Maar het levert wel een groot probleem op:

De werkelijkheid is anders

Er zijn gewone, vriendelijke mensen

die heel veel narigheid overkomt

ziekte, ongelukken, zorgen

Dat is toch niet eerlijk?
En er zijn regelrechte schurken voor wie het elke dag feest is.

Dat klopt toch niet?

 

Is er wel een God die de gerechtigheid hoog heeft?

En waar is zijn hand in de geschiedenis?
Hoe is zijn invloed op mensen?

 

 

 

B      Vandaag melden zich mensen bij Jezus, met dezelfde vragen.

Ze vertellen van pelgrims uit Galilea

die naar Jeruzalem waren gereist

naar de tempel om daar te offeren.

Dat doe je als je dankbaar bent

om dank-je-wel tegen God te zeggen

voor een goede oogst

voor weer gezondheid

Misschien gingen ze ook wel offeren

omdat ze een periode van hun leven wilden afsluiten

die niet goed was

wilden ze vergeving vragen,

een nieuw begin maken.

Hoe dan ook: vrome mensen.

Maar ze werden gedood!

Uitgerekend in de tempel, in het huis van God.

Op de meest heilige plek waren ze niet veilig!

 

Het was gebeurd in opdracht van Pilatus.

Die zal wel gedacht dat die pelgrims kwaad in de zin hadden

Er kwamen nogal eens opstandelingen uit Galilea.

Genadeloos laat hij ze afslachten.

Hun bloed met dat van de offerdieren vermengd

 

Hoe kan God dat toelaten?

Was hun dankbaarheid niet echt

Was hun berouw niet diep genoeg?

En waar kun je dan anders op uitkomen

dan dat je zegt:

dit moet wel een straf zijn

anders had God dat toch niet laten gebeuren.

 

Zo gaat er van alles om in die mensen die naar Jezus gaan.

Ze willen het zo graag kloppend maken

Ze willen het in passen in hun geloof aan God

en aan zijn gerechtigheid.

Maar ze voelen wel: ergens klopt dit niet.

Alsof ze gekeken hebben naar een film zonder goede afloop

Ze houden er een naar gevoel aan over.

De morele orde is geschokt.

 

Daarom vertellen ze het aan Jezus.

In de hoop dat hij deze dingen anders leert zien

In de hoop dat zij kunnen toegeven aan hun hart

dat van ontzetting en verdriet en medelijden spreekt

In de hoop dat zij toch aan God

en aan zijn gerechtigheid kunnen geloven.

 

Want als je diep in hun en onze ziel kijkt

dan zijn we bang dat we dat kwijt raken

en we van binnen koud en onverschillig worden.

 

 

 

C      Jezus vraagt:

Dachten jullie nu echt

dat die vermoorde pelgrims slechter waren dan andere Galileërs?

En die pechvogels die verongelukten toen een toren in Jeruzalem instortte

grotere zondaars dan de andere inwoners

Natuurlijk niet!

 

Niet te gauw zeggen dat je het daar wel mee eens bent.

Want Jezus veegt hier alle mensen op 1 hoop

alle inwoners van Galilea

alle inwoners van Jeruzalem

Er is geen verschil! Allemaal even grote zondaars

Niet: allemaal even goed, maar allemaal even slecht

 

Maar: hoe kan Jezus dat nou menen:

Er is toch verschil? Je hebt toch goede mensen en schurken?

 

Ja, voor ons wel

In onze ogen is er verschil tussen

een terrorist en een vrijwilliger van Artsen zonder grenzen

De eerste sluiten we op, de tweede verdient een lintje.

 

En toch: zo zwart – wit ligt het niet.

Zijn helden wel die puur goede mensen waar wij ze voor houden?

Die vliegen allemaal wel eens uit de bocht

driftbuien, overspel, omkoping

 

En schurken, zijn die wel zo gewetenloos en onmenselijk?

 

In de serie Homeland is Brody een amerikaanse soldaat

die in handen valt van Al Qaida

hij wordt gemarteld, eenzame opsluiting,

dan neemt zijn bewaker hem in huis

hij moet zijn zoontje Engels leren

Het arme kind komt om bij een bombardement van de Amerikanen.

Dan knapt er iets in Brody.

Een intense haat maakt zich van hem meester.

En hij komt zo ver dat hij een aanslag zal plegen in Amerika.

 

De aanslag mislukt...later als hij verhoord wordt

vertelt hij hoe het zover met hem is kunnen komen:

de eenzame opsluiting, de gespeelde vrienschap

het verdriet om dat jongetje.

Als je het ziet en hoort raakt het je

En je weet: ik in die omstandigheden?...Net zo!

Brody dat ben ik.

 

Dacht je dat die mensen slechter waren? vraagt Jezus?
Dat kwaad zit in ons allemaal

Bij sommigen komt het eruit

Bij anderen niet. Of nog niet.

 

 

D          Jezus weet van het kwaad dat in ieder van ons schuilt.

Hij vergist zich niet.

Straks zal hij het van iedereen over zich heen krijgen:

Het verraad van zijn vriend Judas,

die meer ziet in 30 zilverstukken dan in wat Jezus brengt.

De verloochening van zijn vriend Petrus,

bang om ook opgepakt te worden

Het schijnproces van Kajafas,

de hogepriesters die zoveel te verliezen heeft

De woede van de gewone mensen in de straat,

teleurgesteld als ze zijn

dat Jezus niet de Messias is die ze zich wensten.

De politiek van machthebbers als Pilatus,

die het volk zijn zin wil geven

Niet een is er die goed doet. Niet een die opkomt voor Jezus.

 

Allemaal hebben ze redenen om zo te doen.

Redenen waar u en ik maar al te goed in kunnen komen.

Ik toen Petrus? / ik toen Pilatus?

Ik toen in die omstandigheden? Net zo. Geen haar beter.

 

Toch is Jezus willens en wetens naar Jeruzalem gegaan.

Om het kwaad dat in ons mensen schuilt wakker te roepen

zodat het zich ontlaadt op Jezus

Zodat wij onze verlorenheid beseffen

en door de grond gaan van schaamte

 

Zodat wij op de paasmorgen verrast zouden zien:
Hij wilde het hebben...Hij kon het hebben...

Hij leeft! Zijn goedheid sterker dan ons kwaad

Zijn liefde sterker dan zonde en dood.

 

En daarom zegt Jezus:

Jullie moeten je leven veranderen.

Anders zul je nog op dezelfde manier sterven:

Zonder dat je van het kwaad in je hart genezen bent

Zonder dat je een mens van geloof, hoop en liefde bent geworden

Zonder dat je klaar bent voor Gods nieuwe wereld.

Bekeer je nu het nog kan.

 

Dat is geen bangmakerij, geen dreigement

Het klinkt als: ga naar de dokter

laat je genezen van het kwaad

neem het medicijn

geef het nieuwe leven een kans

dat de vruchten van vrede, van dienen en delen

van vergeven, van omzien naar elkaar er komen.

 

Nog is het niet te laat.

Nog doet de tuinman zijn best voor de dorre boom

Nog gaat het evangelie rond

Nog werkt de Geest om van ons nieuwe mensen te maken

 

 

 

E      Terug naar het begin.

We leven in een wereld

waar het niet gaat zoals het hoort te gaan:

De grootste schurken leven lang en gelukkig

en vrome mensen worden afgemaakt in de tempel

en gewone, fijne en aardige mensen komen om

bij een stom ongeluk.

En wij vragen: waarom?

En wij vragen: waar is God?

hoe zit hij er in, in onze levens,

in de geschiedenis van mensen en volken

 

Van Jezus krijgen we geen simpele antwoorden.

Als we misschien denken

dat stomme ongelukken

en akelige ziektes

straf van God zijn, zitten we er wel helemaal naast:

Dacht je soms dat die mensen slechter zijn

dan jij en ik en alle andere mensen op aarde?

Nee dus, zo zit het niet.

 

Waarom? de vraag blijft staan

We krijgen van Jezus geen daarom.

 

Maar: als we ons door Jezus

hebben laten genezen van het kwaad

dan voelen we een grote verbondenheid

met alle mensen.

En voelen we ons gedrongen tot liefde

en zorg juist voor de mensen

voor wie het leven zo on-eerlijk is:

die ziek zijn, die zich eenzaam voelen

die armoede en gebrek lijden

die in de oorlog alles verloren

Het is de goede Geest van God die ons drijft.

 

Zo werkt God door mensen.

Hij inspireert tot vrede en gerechtigheid.

 

Ach, drong hij maar veel sterker bij ons binnen

wist hij maar veel meer mensen tot het goede te bewegen.

Dan zouden we op het journaal wel andere dingen zien

dan oorlog en verwoesting en stromen vluchtelingen.

 

Daarom blijven we bidden:

uw wil geschiede,

omdat er zoveel andere wil geschiedt.

Uw wil geschiede

Zo goed als de engelen in de hemel die uitvoeren

laat het zo op aarde door mensen gebeuren.

Tot eindelijk uw rijk gekomen is. AMEN