Besproken Bijbelgedeelten en Thema's

Gij zult genieten: het elfde gebod
Maar is genieten en gelukkig zijn iets dat je moet zien te veroveren?
Of kom je dan in de kramp terecht?
Zou genieten misschien geen opdracht zijn, maar een geschenk?
Iets dat je soms overkomt, een bijprodukt als je God gevonden hebt?

A     groet
De afgelopen weken vroegen mensen me nogal eens;
wat gaat u doen, als u straks vrij bent?
- een nieuwe hobby: zeilen, motorrijden, parachute-springen?
- mooie reizen door Europa maken of nog verder weg?
- weer hardlopen zoals vroeger?


Weet u: ik heb helemaal niet zo’n bucket list
een lijst met dingen die je gedaan moet hebben
wil je leven geslaagd zijn
- op het eind van m’n leven zal ik het niet betreuren
dat ik niet een selfie van mezelf genomen heb
boven op de Eifeltoren van Parijs.


Ik wil helemaal geen vervelende dingen zeggen
over hobbies en reizen en sporten
en ik vind het fijn dat u me die dingen gunt
en aardig als u zegt dat ik vooral genieten moet.
Maar: in het rijtje van de tien geboden staat niet
‘gij zult genieten’


Gelukkig niet.
Want met dat gebod leggen we elkaar
vooral heel veel druk op:
- ik moet een ‘hogere’ opleiding doen
- ik moet een leuke baan, geen zwaar werk
- ik moet een mooi huis
- ik moet een lieve man of vrouw
- ik moet een paar geweldige kinderen
- ik moet verre reizen maken
- ik moet enz


En dan moet ik daar heel erg mijn best voor doen
En alle kansen benutten die het leven biedt.


Maar veel mensen komen na een tijdje
tot de ontdekking
dat ze met die opleiding en die baan toch niet genieten


Veel mensen komen rond hun 40-ste erachter
dat hun man, vrouw toch niet meer zo geweldig is
als in het begin.

Maar het gebod was ‘gij zult genieten’
Als dat niet lukt voel je je zelf mislukt, waardeloos
En je kunt niemand de schuld geven
Je kunt het alleen maar jezelf kwalijk nemen:
Ik heb het ergens niet goed gedaan…


Lekker hoor: dat elfde gebod
ben ik blij dat het niet in de bijbel staat.




B       Je kunt zelfs al die dingen voor elkaar hebben
en toch ongelukkig zijn
Je ziet het ook aan Nicodemus:
Een paar keer komen we hem tegen in de bijbel
En daaruit kun je opmaken dat hij een mooie baan heeft
bij het Sanhedrin: de Joodse Raad
geen zwaar lichamelijk werk
goed betaald
voelt nuttig, belangrijk, zinvol
levert aanzien op in de maatschappij


We fantaseren er maar een lieve vrouw
en een paar geweldige kinderen bij


We zouden zeggen: hij heeft het helemaal gemaakt.
hij is gelukkig
hij kan alle dagen genieten.

Maar zo is het niet.
Een mens kan alles hebben
en toch het gevoel krijgen dat hij wat mist.


Maar wat precies?
Daar kan Nicodemus de vinger niet op leggen.
Geld is het niet, dat heeft hij genoeg
en een mooie baan ook.
Maar wat het dan wel is dat hij mist?


Nicodemus gaat naar Jezus.
Door hem was die onrust gekomen
Zou het ook de Geest van Jezus zijn
die het soms in u en mij zo onrustig maakt?


Nicodemus zoekt hem op: in de nacht
Hij had liever niet dat ze hem naar Jezus zagen gaan.


De nacht staat ook voor het donker waarin Nicodemus leeft:
de sleur en routines van alledag
de druk van zijn bestuurstaken
zijn onbezorgde leventje van geld zat en een mooi huis
zijn vanzelfsprekende geloof in God


Zou die nacht kunnen worden:
het donker van een kind
dat nog in de baarmoeder zit
en wacht om geboren te worden
om de lucht op te zuigen, om het licht te zien.


Maar dat kan toch niet?
terug naar af en helemaal van voren af aan opnieuw beginnen
voor de tweede keer geboren worden?

   




C        Jezus ontvangt hem.
Dat alleen al is evangelie.
Hij stuurt Nicodemus u en mij niet weg.
Juist daarom is hij gekomen:
om ons met dat ‘niet-kunnen-genieten’ te helpen
om dat elfde gebod van ons af te nemen
om ons wat nieuws te leren
sterker nog: om nieuwe mensen van ons te maken.


Daarom zegt Jezus niet
– maak je huwelijk weer spannend
door je man, je vrouw stiekem
met een ander te bedriegen
– je verlangen gaat alsnog in vervulling
door op je 40-ste een motorrijbewijs te halen.
– je wordt pas gelukkig met een ander huis,
een verre vakantie, een nieuwe baan


Dat werkt niet.
Dat is geen echt nieuw begin
Dat is hetzelfde nog een keer.
Als het nieuwtje eraf is, zal de onrust zich weer melden.


De onrust in ons hart zit dieper
Het is een verlangen naar zin en betekenis
het hongert en dorst naar God


En het komt pas tot rust
als je ontdekt wie God is...
en hoe lief hij de mensen heeft


Dat rusteloze houdt op
als je in deze verrukkelijke wereld
zijn liefde kunt zien,
en je een adres voor je blijdschap en dankbaarheid hebt.


Dat onrustige gaat over
als je in deze verschrikkelijke wereld
zijn nabijheid kunt voelen
en je een adres voor je vragen en waaroms hebt.


Is dat genieten?
Nee, dat is niet het goede woord
T is meer dat je je thuis kunt voelen,
je geborgen weet hoe dan ook
En JA kunt zeggen op wie je bent
op je bestaan, en de wereld om je heen.




D       Maar waar vind je dat dan?
Die bron van rust en vrede, van geestkracht
zodat we oprecht kunnen genieten van wat goed is en mooi
zodat we kunnen doorstaan onze zorgen en verdrietigheden
zodat we ons gaan inzetten voor wat goed en mooi is?
zodat we bestrijden wat verkeerd en slecht is?


Dan moeten we bij Jezus zijn
die Nicodemus en ons laat voelen dat er meer in zit.
Dat het leven meer te bieden heeft
als je het elfde gebod vergeet
en in plaats daarvan op zijn liefde ingaat
Want door zijn liefde kom je een Vader in de hemelen op het spoor
ga je iets zien van een hart dat in het verborgene klopt.


Ja, maar daar irriteren we ons ook.
Straks zullen de collega’s van Nicodemus Jezus laten oppakken
en vals beschuldigen
en door Pilatus laten veroordelen
En daar kunnen we in komen
Zij willen dat elfde gebod niet kwijt
Zij willen blijven bij: je moet genieten
succes is een keuze
als je maar wilt, dan kom je er
En lukt het niet: dan ligt het aan jezelf.


Een Vader in de hemelen, onvoorwaardelijke liefde
dat ging hun veel te ver
Zij hadden te veel te verliezen.
En zo is het nog met mensen
En als wij het niet afgeleerd hebben, ook met ons.


En hoe leer je dat dan af?
Als je ziet dat dat elfde gebod je helemaal niet gelukkig maakt
Als je ziet dat dat elfde gebod juist irriteert en agressief maakt
Moet je eens kijken wat Jezus over zich heen krijgt
op een gruwelijke manier gaat hij dood aan het kruis.
Daar besef je toch het failliet van ‘gij zult genieten’?
Daar ga je toch door de grond, als dat je grote gebod is?


Op de Paasmorgen staat Jezus op uit graf en dood
> Gods liefde is sterker dan onze irritatie en weerstand en geweld.
En Hij verschijnt aan zijn discipelen
> Gods liefde gaat nog steeds naar ons uit.


En wij, die door de grond gingen van schaamte
en het failliet van onze levens beseffen
zeggen: o God, dank U wel
Zo worden we opnieuw, van boven geboren
Niet langer: ik moet genieten
Voortaan: de gezindheid van Christus in mij
die tot dienen en delen en vergeven inspireert.



E        Zo ben je opnieuw geboren
een nieuw mens geworden
Niet langer dat elfde gebod:
gij zult genieten...met alle onrust en frustratie die daarbij hoort

De Geest heeft je aangeraakt
vreugde gewekt om Jezus
om de liefde van God die alles overwint


En ga eens in dat geloof 's morgens naar je werk
en fiets eens met die rijkdom naar huis terug
zou je niet veel nuchterder tegen je werk aankijken:
gewoon een manier om een boterham te verdienen
zou je niet veel ontspannener omgaan
met je collega's, je man, je vrouw, je kinderen?


En beleef eens in dat geloof
de zon die opkomt, de natuur die uitloopt.
je dagelijks brood, je vakantie, je verjaardag
in al wat goed is, breekt de liefde van God door
Je bent een gezegend mens.


En vertrouw op die kracht
als de weg door het dal gaat.
In het vaste vertrouwen dat God met je is
en hij de weg weet
en je erdoor helpt. AMEN