Besproken Bijbelgedeelten en Thema's

Jes 40: 1 – 11 ihb ves 1 en 11

1Troost, troost mijn volk, zegt jullie God.

Zeg tegen de steden van Juda: ‘Ziehier jullie God!’

----

11Als een herder weidt Hij zijn kudde:

zijn arm brengt de lammeren bijeen,

Hij vlijt ze tegen zijn borst, en zorgzaam leidt Hij de ooien. (NBV21)

 

 

A groet

In de catechismus, een oud leerboek van de kerk

is de allereerste vraag:

wat is uw enige troost in leven en in sterven beide?

Tegenwoordig zou je zeggen:

Wat houdt u op de been?

Wat maakt je blij, wat is je kracht

Wat maakt voor jou het leven de moeite waard?
 

Iemand zei

daar heb ik heb nog nooit over nagedacht

ik ga gewoon naar school, naar kantoor,

in het week-end ga ik uit,

ik heb mijn vrienden,

Dat gaat vanzelf.

Daar heb ik geen troost of kracht of geloof voor nodig.

 

Maar er zijn ook andere antwoorden:

Iemand die mantelzorger was zei:

Ik heb een leuke baan, fijne collega’s

dat geeft me veel energie.

Daardoor kan ik het opbrengen om veel voor mijn oude tante te doen.

Een leuke baan die je kracht geeft

 

En een ander:

Ik heb het zwaar in de ploegendienst

maar het betaalt wel goed

en met kinderen die doorleren

is dat hard nodig.

Geld verzoent de arbeid

 

En weer een ander:

ik heb heel wat zorgen om m’n kinderen

maar ‘s zaterdags langs de lijn bij HHC

dan vergeet ik alles

als ik weer thuis kom ben ik een ander mens

De club als ontspanning.

 

Zo proberen we allemaal

de boel een beetje in balans te houden

Aan de ene kant de dingen die zwaar wegen:

de zorg voor je tante

de ploegendienst

de zorgen om je gezin

Aan de andere kant de troost van

een leuke baan, een goed salaris, een hobby

Gelukkig is die kant er ook.

Dat heb je nodig.

Anders kun je het niet volhouden.

Wees er maar zuinig op

En dank God maar voor je bakje troost.

 

 

 

 

B En toch, hoe mooi en belangrijk ook

die zegeningen, het is niet genoeg.

 

Ik had het allemaal: een leuke baan, fijne collega’s, prima salaris, sport

Maar toen het op een dag slecht ging met onze kinderen

leverde het geen troost: geen moed of kracht meer op.

Compleet uit balans. Overspannen. In de put.

 

En u denkt misschien aan de dag

dat je je afvroeg: heb ik het wel goed gedaan?

Draaide het niet teveel om ik en mijzelf?

 

En u denkt misschien aan de dag

dat je opeens op de Intensive Care kwam te liggen:

je vertrouwen in je lijf, in het leven ernstig geschokt

alleen maar angst

 

De bijbel vertelt van een heel volk: Israel

Dat vond zijn kracht, zijn troost, zijn tegenwicht in

– de heilige stad Jeruzalem

– de prachtige tempel

– de priesters, de offers, de liturgie

– de feesten, Pasen

Daar genoten ze van.

En dan vierden ze dat er vergeving was

voor wat er mis ging:

hun falen en fouten...

En dan voelden ze zich weer geborgen

in God, in zijn liefde en trouw

Hij hou hen zegenen en beschermen.

 

Maar wat niemand voor mogelijk hield gebeurde toch:

– vijanden plunderen het land

– verwoesten Jeruzalem en de tempel

– deporteren de bevolking ver weg: naar Babel

Alles waar het volk moed en kracht uit putte: weg!

 

Ach, ze wisten wel

we hebben het er zelf naar gemaakt:

het onrecht in het land:

de honger en armoede van zovelen

het dienen van andere goden

Maar toch: Dat God hen zo in steek zou laten!

Was het dan toch geen garantie?:

Jeruzalem, de tempel, de offers?

 

Vroeg of laat maken we het allemaal mee

dat de boel uit balans raakt.

Misschien wel zo erg dat je het zelfs

in de kerk, in je geloof niet meer vinden kunt

God onvindbaar, verborgen!
Zou dat het laatste zijn? Of is er iets om naar uit te zien

iets dat je toch nog moed en hoop geeft?

Wat is de enige echte troost?

 

 

 

 

C Het volk Israel had op die vraag geen antwoord.

Eenmaal in Babel is alles erop gericht

om het slavenbestaand, de armoede te overleven

om als groep niet ten onder te gaan

in die grote stad.

 

Jaren gaan voorbij.

De oudste generatie valt weg

En met hen de herinneringen aan vroeger

Jonge mensen krijgen kinderen

Een nieuwe generatie groeit op

Zij kennen Jeruzalem, de tempel

alleen maar uit verhalen.

 

Zo gaan 30, 40 jaar voorbij.

Wat ga je dan anders denken dan:

Onze vaderen hebben zich vergist
Er is geen God van Abraham en Mozes.

We staan er alleen voor.

Laten we maar gewoon proberen

er hier en nu wat van te maken.

 

Ergens lijkt dat wel op onze tijd:

Voor steeds meer mensen is God en geloof en kerk

iets van vroeger, van opa en oma.

Jezus een figuur die steeds kleiner wordt

in de achteruitkijkspiegel.

 

Er zal wel iets zijn, een God of zo,

Maar daar hoef je verder niets van te verwachten.

Het leven is gewoon wat het is

Niet per se een hopeloze zaak

Als het je meezit

kun je best wat van je leven maken

en wat betekenen voor elkaar

Als je geluk hebt valt er ook wel te genieten.

Van vriendschap en liefde

een comfortabel huis, uitgaan, verre vakanties.

Maar verder maken we ons geen illusies:

Morgen kan alles anders zijn.

 

Eigenlijk best treurig

als je zo in het leven staat:

proberen een beetje te genieten

met de dood op de hielen

proberen het ongeluk zien voor te blijven

Want je weet:

het haalt je op een kwade dag in.

 

Wat is uw enige echte troost?

Troost die het uithoudt in voor- en tegenspoe?

In leven en in sterven beide?

 

 

 

D Troost mijn volk.

Die opdracht krijgt Jesaja

voor dat groepje mensen in babel

dat zich er allang bij neer heeft gelegd:

deze ellende: t zal wel altijd zo blijven

 

Troost mijn volk

Het is God die spreekt

Hij laat weer van zich horen

Hij hield zich verborgen

Hij zweeg, jarenlang.

Zo lang dat we gingen denken:

er is geen God

t is een vergissing om te geloven

Er is alleen maar het hier en nu

en morgen zijn we dood. Hij meldt zich!

 

Troost mijn volk.

Hoort u dat? Mijn volk!

Dat zijn ze nog steeds:

dat kleine groepje in Babel

dat alleen maar met overleven bezig is

en nergens nog op durft te hopen.

Toch mijn mensen:

ondanks alles wat er in het verleden was gebeurd.

Dat is nu voorbij, uitgeboet

God laat zijn hart spreken.

 

En dan troost Jesaja: God zal komen

en zijn volk terug brengen naar Israel, naar Jeruzalem

En dit was geen zoethoudertje

geen opium voor het volk

dit is allemaal echt gebeurd:

Een nieuwe koning komt aan de macht:

Cyrus...en warempel hij laat ze gaan.

de ballingen terug haar huis.

Wie had dat durven dromen!

 

En later opnieuw is God gekomen:

In Jezus...meer dan in wie ook

heeft hij de liefde van God bewezen

hartverwarmend

aan mensen die nergens meer op rekenden

niemand uitgesloten.

 

En toen hij werd afgewezen

heeft hij volgehouden.

En de liefde van God ingedragen

tegen alle ongeloof en verzet en geweld

tot in de dood aan het kruis.

Zo liet hij zien dat God liefde is

Liefde die ons verzet voor lief neemt

die ons geweld wilde hebben, en ook kon hebben:

Op de morgen van Pasen is Hij de levende

De dood is dood.

 

 

 

 

E Dat betekent:

Niet dood en ondergang liggen

aan de basis van de wereld liggen

Het fundament van de wereld
is leven en toekomst: God is liefde.

 

Ziekte en dood en ongeluk doen wel mee

maar beslissend is:

dat heel ons leven, heel de werkelijkheid

gedragen wordt door de liefde van God.

Hij heeft het eerste en laatste woord.

Gods woord houdt eeuwig stand, hoorden we. (Jes 40:8; I Pe 1:25)

 

Dit is het goede nieuws, de blijde boodschap,

de enige echte troost:

dat we in ons leven, in deze wereld

de liefde van God mogen verwachten.

God komt, dat is Advent.

 

Daarom zijn we niet op de vlucht voor de dood

niet krampachtig bezig

zoveel mogelijk te genieten zolang het nog kan

Wij vluchten niet, wij wachten...wij wachten op God,

Wij verwachten, hopen, verlangen

naar het doorbreken

van zijn redding in onze nood

van zijn vrede in onze strijd

 

En met dat verwachten komt God ook in ons tot leven

Dan gaat zijn Geest in ons werken.

Dan delen we ons brood met wie honger hebben

Maken we tijd en aandacht voor wie eenzaam zijn.

Dan zoeken we de vrede en leggen onze ruzies bij

Zo leven we als kinderen van het licht

 

Zo bereiden we de weg voor wat God wil brengen

Wij in zijn dienst.

Nee, u bent niet te klein voor dat grootse werk:

voor mismoedig pessimisme is geen plaats.

En nee, u moet niet te groot zijn voor dat nederige werk:

Trots en hoogmoed laten we varen.

 

Verhef de dalen, effen

de hoogten die zich heffen

tussen uw Heer en u.

 

Wat is uw enige, echte troost

in voor en tegenspoed, in leven en in dood?

Dat God zegt: mijn volk

Ondanks alles wat er op ze valt aan te merken

toch mijn mensen.

Een leven lang. En daarna.

door Jezus Christus onze Heer

AMEN