Hnd 2: 1 - 11
A Vandaag vieren we
dat de heilige Geest gekomen is
en mensen gaat bewonen enbezielen.
Dat is iets geweldigs:
Voortaan kunnen we de dag beginnen
met een gebed:
Goede God
verdrijf uit mijn hart de ikzucht
de geldingsdrang
de gelijkhebberij
al wat negatief is
En leg in mijn hart en ziel
de wens om mensen recht te doen
en met liefde tegemoet te treden
ontwapenend, belangeloos.
Bewoon mij met uw Geest
Mag in mijn doen en laten
uw liefde naar voren komen
Mag in mijn spreken en zwijgen
iets van Christus blijken: van zijn geduld
van zijn aandacht voor mensen
van zijn vertrouwen op U
Stuur mijn gedachten, woorden en werken
dat het bijdraagt aan het komen van uw rijk
en uw zegen ontvangen mag.
Beginnen we zo ongeveer de nieuwe dag?
Stellen we ons open voor de goede Geest?
U en ik: we hebben dat zo nodig
dat we niet laat leiden door ons kleine ik
Dat brengt me alleen maar in een on-leven
van afgunst, hebzucht en zorgen,
van gelijkhebberij, geldingsdrang
En de wereld heeft dat zo nodig;
Zoveel geweld en bloedvergieten is er
dat voortkomt uit een zieke geest
die alleen maar angst wil zaaien
en om mensen totaal niet geeft
En dan ook nog eens meent dat God / Allah dat wil
en belonen zal met het paradijs.
Pinksteren is niet een vaag feest van zweverige toestanden
Het is het feest van een nieuwe inspiratie
De Geest van boven, de Geest van God
krijgt vat op mensen.
En dat werkt wat uit: heel concreet en tastbaar:
Vandaag letten er we erop
wie of wat de heilige Geest is
en waarin hij verschilt van on-heilige Geest.
B Wat heilige Geest is?
Iemand zei eens
dominee: heilige Geest, dat is toch gewoon
dat ik vol goede bedoelingen zit en mijn best doe?
Toen zijn we dit verhaal gaan lezen.
Die eerste discipelen zaten vol goede bedoelingen
en natuurlijk wilden ze hun best doen.
Maar ze durfden niet met het verhaal van Jezus
voor de dag te komen.
Daar kunnen we in komen
Jezus was als een zware crimineel aan het kruis gehangen.
Ga jij dan maar eens zeggen
dat je een van zijn vrienden was.
Voor je het weet hang je zelf daar ook.
En ga maar eens in het publiek zeggen
dat die kruisiging een grote misdaad was
Daar maak je geen vrienden mee.
En ga dan ook nog eens zeggen
dat Jezus door God is opgewekt
Dat de Allerhoogste die misdaad heeft veroordeeld
en achter Jezus is gaan staan.
Dat is helemaal tegen het zere been.
Zo zijn ze nu al 7 weken bij elkaar, die discipelen
ergens in Jeruzalem,
Om te bidden. Om te wachten. Om moed te krijgen.
Vandaag is het zover.
Ze wagen het over Jezus te hebben.
Die kracht voelden ze niet in zichzelf opborrelen
Die moed kwam van buiten, van boven.
De Geest van God waait hen naar buiten.
Opeens vinden ze zichzelf op het tempelplein
Weten zelf niet hoe ze daar gekomen zijn
En Petrus hoort tot zijn verbazing
hoe hij de mensen staat toe te spreken.
Goede bedoelingen, wilskrachtige voornemens:
Fijn als je dat hebt.
Maar de discipelen hebben er niet genoeg aan.
Dat is gewoon veel te weinig
als je bedenkt wat het betekent om Christen te zijn:
dienen, delen, vergeven keer op keer.
De ander met liefde tegemoet treden...
dat lukt alleen als je beseft
hoe God jou in Jezus zijn liefde bewezen heeft.
Als Jezus de vreugde van je leven is
dan kun je er aan beginnen.
C Wat heilige Geest is?
We horen van vuur en wind.
Dat is een gevaarlijke combinatie
Als je niet voorzichtig bent
kan een hele stad maar zo afbranden
Zoals bij ons gebeurde in 1708
toen Aaltje Kraak even niet goed oppaste met haar olielampje.
Maar toen daar in Jeruzalem:
er is geen vuur, geen wind
geen vuurzee die de stad in as legt.
Het is alleen maar een geluid als van een storm
Er zijn alleen maar vlammen als van vuur
De komst van de heilige Geest
lijkt in niets op een bomaanslag
die dood en verderf zaait
Wat de terrorristen drijft is niet de Geest van boven
maar van beneden, duivels, demonisch
Geluid dat lijkt op een windvlaag...
Wie denkt er niet aan Elia de profeet
moegestreden, teleurgesteld, gevlucht naar de bergen.
Bij het horen van een zachte bries
komt hij uit zijn grot, krijgt hij nieuwe moed
En vlammetjes die niets verbranden...
Dan denken we toch aan Mozes
en de braamstruik die in brand staat zonder te verteren.
En dan komt in Mozes een heilig vuur op gang
En begint hij zijn grote werk: de exodus uit Egypte.
Vuur en wind...
Zoals God Mozes en Elia inspireerde tot hunwerk
zo bezielt hij hier de leerlingen
En wat doet Petrus zijn best om te verbinden
de discipelen...de inwoners van Jeruzalem
de pelgrims uit alle landen van de middellandse zee
Hij spreekt ze allemaal aan
Om ze te betrekken bij de God van Jezus
Niemand sluit hij uit.
Hoe anders de schreeuwers van nu
die de vooroordelen aanwakkeren en de vreemdelingenhaat
Zij verdelen alleen maar.
Hoe anders de terrorristen van nu
die geen enkel respect hebben voor wie anders zijn
anders leven, anders geloven.
Die met hun aanslagen niets anders willen
dan dat we in de greep van de angst komen
Zodat we elkaar met achterdocht tegemoet treden
En op den duur net zo onverdraagzaam als zij zelf worden.
Zo proberen zij onze vrijheid te verzieken
D Heilige Geest
Die herken je aan aan de reacties
Sommigen zeggen:
ze hebben te diep in het glaasje gekeken
dronkemanspraat
Dat kom je nog wel eens tegen:
dat mensen het geloof belachelijk maken.
Dat is wel de makkelijkste manier om jezelf er van af te maken.
Maar laten we eerlijk zijn
soms hebben we dat er ook zelf naar gemaakt:
kerkscheuringen, onverdraagzaamheid
Maar: het omgekeerde is er ook:
Christenen die op een fantastische manier
zich inzetten voor vrede,
voor goede verhoudingen met elkaar.
Groten van naam als Albert Schweitzer
en vele, vele anderen minder bekend
uw vader, jou oma misschien
Mensen in wie je iets van Jezus terug ziet
Wou je dat ook allemaal dronkenschap noemen?
Wil je dat echt niet even serieus nemen?
En overwegen of wat zij hebben
ook niet iets voor jou zou kunnen zijn?
Zo neemt Petrus het woord.
Hij herinnert aan Jezus
Aan wat er met hem gebeurd is:
zijn dood aan het kruis
zijn opstanding op de morgen van Pasen
En wat dat allemaal betekent:
hoe in deze geschiedenis
God laat zien hoe zeer hij om mensen geeft
En hoe zijn liefde alles voor lief neemt
wat van onze kant zo lief niet is.
En hoe dat van jou een ander mens maakt
als dat echt tot je door dringt.
En dat dat voor iedereen is:
alle mensen, alle volken, niemand uitgesloten
Heilige Geest inspireert Petrus.
om zonder angst naar voor de dag te komen
om zonder haat zijn spotters toe te spreken
om met liefde de mensen tegemoet te treden
Net zoals ooit Jezus het deed
In de hoop dat ze hun vijandschap laten varen
in de hoop hun liefde te wekken
dat hun zachte kant naar voren komt.
Petrus had ook beledigd kunnen zijn
Naar de stem van zijn angst of woede kunnnen luisteren.
Maar de geest van zijn kleine ik komt niet aan het woord.
Wel de Geest van Boven, van God, van Christus
E Vandaan vieren we Pinksteren
de goede Geest die gekomen is.
Geen vaag verhaal. Geen zweverig gedoe.
Nu gaan er echt dingen veranderen.
Bange discipelen hebben opeens de moed
de straat op te gaan
om van de God van Jezus te vertellen
in letterlijk de woorden van de mond
en straks ook figuurlijk: in de gebarentaal van brood dat je deelt
en omzien naar elkaar
Het is de geest die de verbinding zoekt met alle mensen
en niemand buiten sluit
die ieder uitnodigt mee te doen,
maar niemand met geweld dwingt
Het is de geest die ertegen kan uitgelachen te worden
en ondertussen gewoon zichzelf blijft.
Ja, het is wel allemaal vaag en zweverig
als de geest geen ingang vindt
als ons hart en geweten gesloten blijft
voor de invloed van Christus.
Dan blijft alles bij het oude.
Gaat het maar gewoon door:
in het klein: de ikzucht, de geldingsdrang, de gelijkhebberij
in het groot: de vooroordelen, de verdeeldheid, het geweld, de terreur.
Maar er verandert wat als deze Geest
voet aan de grond krijgt in ons leven.
Die eerste dag zweren 3000 mensen hun ikzucht af
Ze zijn gewonnnen voor de God van Jezus
En vanaf die dag is het door blijven gaan
Een warme golfstroom door de geschiedenis
van mensen die gezien hebben
hoe leeg en ik-gericht hun leven
zonder Jezus was
en hoe ze daarmee God, zichzelf, elkaar beschadigden
Mensen die met vallen en opstaan probeerden
gehoor te geven aan die andere stem
die stem van boven
die zei dat God hen ondanks alles liefhad
In mensen die dat geloven klinkt dat
ik, mij mezelf niet zo sterk meer.
In mensen die dat geloven klinkt voortaan
jij en ik : wij zijn broers en zussen
en samen kinderen van een Vader in de hemelen.
Door Jezus Christus onze Heer
AMEN
Afkortingen
van de Bijbelboeken > Register (kolom 1) adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk DL = Dordtse Leerregels dwz = dat wil zeggen eva = en vele anderen GNB - Groot Nieuws Bijbel GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HSV = Herziene Staten Vertaling HTB = Het Boek ID = Intelligent Design itt = in tegenstelling tot Lat = Latijn LuV = Lutherse Vertaling LV14 = Leidse Vertaling 1914 LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC) M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1) NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament PKN = Protestantse Kerk Nederland PM = Post Modernisme Pr = Preek (bv Ps 84Pr = Preek over Psalm 84) Q = Quelle, bron van uitspraken van Jezus RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v = Ps 1: 1 - 2) vC = voor Christus vd = van de vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv = Ps 1: 1 - 3) WV = Willibrord Vertaling X = Chiasme (kruisstelling) > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) // = synoniem parallellisme <> = antitthetisch parallellisme |