Besproken Bijbelgedeelten en Thema's

A      groet

Dankdag voor gewas en arbeid?

- energieprijzen x 4

- levensmiddelen + 15%

- boeren onzeker over de toekomst van hun bedrijf

- milieu > bouw valt stil: werk?

- enz
Met alle zorgen die we hebben: liever een biddag?

 

Toch een dankdag

- want: wie moest er in de open lucht slapen?
- wie kwam er om van de honger?

- wie kon zijn kinderen niet naar school sturen?

- werd er iemand door het ziekenhuis geweigerd?

 

Ik bedoel: het kon nog veel slechter.

Je hoeft Europa niet uit om in landen te komen

waar mensen werkelijk honger lijden. (Bulgarije)

En hoe het moet in Oekraine deze winter?

bijna geen water, bijna geen stroom...

 

In de eerste levensbehoeften is voorzien.

Misschien met kunst- en vliegwerk:

met energietoeslagen en uitkeringen

en voedselbank en hulp van familie en vrienden.

Maar wij leven nog. In vrede zelfs en in vrijheid.

Geef ons heden ons dagelijks brood, die bede is verhoord

En daarom past het ons te danken.

 

Ik weet wel: de verschillen zijn groot

De een merkt praktisch niets van de gestegen prijzen

die verdient genoeg,

houdt alleen iets minder over op het eind van de maand.

De ander zet de verwarming zo laag mogelijk

De een kan 3 x in het jaar op vakantie

Een ander moet het doen met een dagje uit op de fiets.

 

Dat voelt ongemakkelijk.

Dat lossen we hier niet op.

Er zullen altijd mensen zijn die het minder getroffen hebben

met hun gezondheid, met hun ouders, dooreen ongeluk.

Daar doe je niets aan.

 

Maar in een christelijk land hoort het wel zo te zijn:

dat wie het arm heeft, niet tekort komt

Dat het hun niet ontbreekt aan eten en drinken,

kleding en onderdak, school en ziekenhuis.

 

Vandaag danken we dat we in zo'n land leven

ook al is er van alles op aan te merken

Vandaag danken we dat de aarde voedsel heeft voortgebracht

ondanks de overbelasting van land, zee en water.

Vandaag danken we dat God

de wereld in stand wilde houden.

 

 

B      We lazen hoe God de wereld gemaakt heeft.

Gewoon door te spreken riep hij de dingen te voorschijn.

In 6, 7 dagen kwamen zon, maan en sterren,

de planten en bomen

vissen en vogels

dieren en mensen tot aanzijn.

 

Op school leren we tegenwoordig een ander verhaal:

van een oerknal miljarden jaren geleden

en een geleidelijke evolutie

en van apen en mensen die aan elkaar verwant zijn

en van survival of the fittest

de best aangepaste soorten overleven

de andere sterven uit.

Dat is een heel ander verhaal dan het bijbelse.

Wij denken dan dat we tussen die twee moeten kiezen

Want ze kunnen toch niet allebei tegelijk waar zijn.

 

Maar wat mij betreft zijn ze allebei waar.

DE WETENSCHAP die moet proberen de dingen te verklaren

zonder God,

zonder richting en doel

zonder waarden en normen.

Met zo'n benadering moet je wel bij een oerknal uitkomen

De aarde een verdwaalde planeet in een eindeloze ruimte

En het leven een zinloze onderneming

 

Daar heb je als mens toch niet genoeg aan?

 

Daarom is die aanvulling van DE BIJBEL zo belangrijk

Die vertelt :

Zon en maan zijn er niet zomaar...

die oerknal heeft God gewild.

 

Al die planten en dieren, dat is niet iets toevalligs...

die evolutie is door God geleid. (richting en doel)

 

Wij stammen van de apen af...

ja, maar onderussen zijn we ook beeld van God

 

Overal is survival of the fittest...

ja, maar mensen hebben om te zien naar elkaar.

Wij moeten weten: het draait niet om ik, mij en mezelf (waarden en normen)

 

 

Bijbel en wetenschap: dat is geen concurrentie

Het is niet of het een of het ander

Het is EN de wetenschap - voor het verhaal van oorzaak en gevolg

EN de bijbel - voor het verhaal zin en betekenis

Allebei

We moeten ze bij elkaar houden.

 

 

C      Helaas is het bijbelse verhaal uit de mode geraakt.

Ook onder gelovigen.

Wij gingen met de trend mee

Ongemerkt gingen wij ook steeds er van uit

dat de mensen het belangrijkste zijn

de kroon op de schepping

dat het om ons zelf draait

 

We zagen dat al aan indeling in verzen en hoofdstukken

van het eerste scheppingsverhaal:

De zevende dag, de sabbat hangt er een beetje bij

Die werd losgemaakt van de eerste zes dagen.

Die is terechtgekomen in een ander hoofdstuk.

Daardoor lijkt de mens het hoogste doel
Terwijl het verhaal toch echt uitloopt op de zevende dag

op de rustdag.

Maar van een ritme dag en nacht

en van 6 dagen werken en een dag om te rusten

willen wij niet meer weten

De economie moet draaien 24 uur, alle dagen van de week

jaar in, jaar uit.

Vind je het gek, dat zoveel mensen zich leeg en ongelukkig voelen?

Hier zijn ze niet voor gemaakt

 

Nooit een rustdag.

Almaar kopen en consumeren en vliegen en vervuilen

Vind je het gek dat we al 25 jaar geen elfstedentocht hebben gehad?

Vind je het gek dat zoveel soorten planten en dieren uitsterven
Vind je het gek dat de natuur zich niet herstellen kan?

 

Als alle mensen in de wereld

dezelfde hoeveelheid energie en spullen willen hebben

dan hebben we aan deze ene aarde niet genoeg

Dan hebben we er DRIE nodig.  Dat is onhoudbaar

We leven ver boven onze stand.

 

Daarom moet die bijbel open

Dan horen we van een rustdag

- van genoeg hebben aan je dagelijks brood

- van omzien naar elkaar

- van de mens die niet boven de dieren staat

maar met de dieren en de planten samen

deel uit maakt van een prachtige wereld

- van een zorgvuldig geheel, een natuurlijk evenwicht

dat hij beter niet verstoren kan.

 

 

 

D      Maar in dat scheppingsverhaal staat toch

dat de mens moet onderwerpen en heersen

over de vissen en de vogels

over het vee en de dieren

over alles wat er rondkruipt?

 

Ja, inderdaad..,
Maar WAT is er met heersen en onderwerpen bedoeld?

Is dat helemaal je eigen gang gaan

Aan niemand verantwoording afleggen

Doen wat je wilt,

heersen en onderwerpen

zoals de Poetins van deze wereld het doen?
 

Zo zijn deze woorden wel opgevat, als een vrijbrief

om tropische regenwouden om te hakken

om 20.000 varkens bij elkaar te houden, zoals in de Knorhof?

om aardgas op te pompen, terwijl de mensen wonen in huizen

die kapot gaan van de aardbevingen.

 

Dat kan natuurlijk niet de bedoeling zijn

Hoe dan wel?...

 

Bij die woorden over heersen en dienen

staat ook dat de mens gemaakt is naar het beeld van God.

Dat betekent:

voor dat heersen en onderwerpen

moet je een voorbeeld nemen aan God

Niet aan Poetin, maar aan de Schepper.

 

Wij zijn geroepen om Gods wijsheid

en macht en liefde en zorg te weerspiegelen

in zorg en aandacht voor elkaar

in een zorgvuldig beheer van de natuur.

 

Wij maken Gods glorie en macht en goedheid niet zichtbaar

door de lucht te vervuilen

de zee leeg te vissen

planten en dieren uit te roeien
Dan verstoren we het evenwicht

dan vernielen we de kringloop van het leven

 

Dan zijn wij geen beeld van God

Dan lijken wij meer op de apen waar we vanaf stammen

Maar dan nog stommer,

omdat we de tak afzagen waar we zelf op zitten.

 

In het tweede scheppingsverhaal

horen we dat de mens de aarde moet bewerken en bewaren.

Bewerken dat is: akkers aanleggen, steden bouwen
Bewaren dat is: beschermen voor de generaties na ons:

onze kinderen en kleinkinderen niet met een uitgewoonde planeet opzadelen

maar zorgen dat ze ook een goed leven kunnen hebben.

 

 

 

E     Met ons heersen en onderwerpen van de natuur

zijn we te ver gegaan.

De problemen met stikstof, aardgas, luchtvaart, zeespiegel

spreken een duidelijke taal.

 

Het zal tijd kosten om de koers te verleggen

en duurzaam te wonen en te werken,

de trein ipv het vliegtuig te nemen

een eerlijke prijs voor kleding te betalen

En natuurlijk roept dat weerstand op.

Geen zin in, overdreven, te duur, lastig, roepen we dan

helemaal niet nodig, een complot

 

We geven niet zomaar dat heersen en onderwerpen op

We houden maar wat graag onszelf voor de kroon op de schepping

Natuurlijk gaan de hakken in het zand.

 

Maar als de schrijvers van de bijbel

het toch eens goed hebben aangevoeld.

Dat het hoogtepunt van de schepping niet de mens is;

maar de rust van de zevende dag...

Dan is die weerstand helemaal niet nodig

Dan zien we opeens kansen, een nieuwe manier van leven:

 

Stel je eens voor dat we de stress van 24 / 7

konden inruilen voor een gezond leven

met voldoende sabbat - rust op zijn tijd? Heerlijk toch?

 

Stel je eens voor dat je minder uren hoeft te werken

omdat je tevreden bent met wat je hebt:

mooier, groter, luxer hoeft niet

En tijd over voor dingen die je zoveel leuker

of belangrijker vindt dan je werk. Geweldig toch?

Stel je eens voor dat we niet al maar meer spullen

zelf willen hebben

maar auto's, gereedschap, ladders gezamenlijk aanschaffen

of kleding, boeken onderling ruilen?

Zoveel zorgen minder. Hoe fijn is dat?

Weet u nog hoe we gemaakt waren?

Naar Gods beeld en gelijkenis. Welke God?

Naar de Schepper die rustte op de zevende dag!

Aan Hem moeten we een voorbeeld nemen

voor het heersen en onderwerpen, maar ook voor het rusten!

De bijbel nodigt uit: doe meer sabbat in je week.

doe meer rust in je leven.

Neem de tijd om te genieten

Gun de bodem de tijd om op adem te komen

Gun de lucht de tijd om te herstellen

Gun rivier en zeeën de tijd om te zuiveren

Zo is de wereld, de natuur, zo zijn wij gemaakt

Daar ligt onze toekomst.  AMEN