Besproken Bijbelgedeelten en Thema's

Samuël ontdekt de stem van God in zijn leven



A      groet
Hebt u dat ook wel eens gehad: midden in de nacht
dat je opeens wakker bent: een deur slaat dicht:
inbrekers in huis…
maar als je het licht aandoet…en de woning doorloopt…niets aan de hand:
En dan zie je het wel: t zijn de buren. Ze gaan vandaag heel vroeg weg!
 
Ander voorbeeld
Ik herinner me nog toen onze oudste geboren was
dat ik elke ochtend wakker schrok: ze huilt! wat zal er zijn?
Maar als je ging kijken lag ze nog lekker te slapen
Waren het de kraaien en de meeuwen op het dak van de flat!
Voor die tijd had ik ze nog nooit gehoord
Maar als je vader, als je moeder geworden bent
is het net of je zelfs in je slaap je nog zorgen maakt om je kind.
 
Misschien is het wel zo dat Samuël de nacht is ingegaan:
met zorgen om Eli, zijn tweede vader
Door hem was hij opgevoed vanaf dat hij een jaar of 3 was.
Eli was oud…en zijn zonen maken er een bende van
Dat houdt Samuel bezig.
Opeens zit hij rechtop in bed: Samuel…
Maar als Samuel gaat kijken bij Eli is er niets aan de hand.
Zo gaat het wel drie keer. Dan legt Eli het uit:

Het is de Heer, Samuel, die je roept.
 
In de zorgen om Eli meldt zich de Heer.
In de zorgen om Eli neemt de Heer het woord.
 
Zou dat nog wel gebeuren?
dat God mensen roept? en tot ze spreekt?
In de bijbel hoor je het vaak genoeg:

Abraham, Mozes, Gideon, de profeten…

Jezus? Nee nooit tot Jezus!
Hij heeft Gods raad niet nodig…
Hij IS Gods raad, Gods aanwijzing aan de mensen, Gods woord.

Maar na Jezus: wel weer Paulus, Petrus, Cornelius
Waarom wij niet? Spreekt God niet meer?
Of spreekt God wel, maar herkennen wij zijn stem niet?
Ik denk het laatste!



B      Onze tijd lijkt op die rond 1000 voor Christus, als Samüel leeft
In die dagen was het woord des HEREN schaars
en gezichten waren niet talrijk.
Bijna niemand leefde zo dichtbij God
dat hij als een profeet Gods woord kon doorgeven
dat zij als een zieneres kon zeggen wat er komen zou.
 
Voor Hofni en Pinchas, de zonen van Eli, was het duidelijk:
Waarom je druk maken over God
Hem geloven, vereren, gehoorzamen
Hij liet zich toch nooit een keer zien
Ze waren maar over gegaan tot de orde van de dag.
En wat ze er van maakten was niet al te best:
Van de beide zonen vertelt de bijbel
dat ze van de offers die in Silo gebracht werden
het beste voor zichzelf hielden
En verder dat ze naar de hoeren gingen
die bij de ingang van het tempeltje
hun klanten probeerden op te pikken
 
Hebzucht en Zedeloosheid.
Ja, en waarom niet: als er toch geen God is
geen roeping, geen taak,
waarom zou je dan niet je leven zo invullen
en zorgen dat je aan je trekken komt?
 
Het lijkt ontstellend veel op onze tijd:
Het hebzuchtige graaien in de bak van de welvaart
is tot het hoogste doel geworden:
Hoe meer hoe liever...dáár gaat het toch om?
 
In onze tijd ook: de zedeloosheid
Ik bedoel niet : uitgaan, dansen, een drankje, vrijen, daar is niks mis mee
maar wel zoals er op TV, in tijdschriften, in de kantine over gedaan wordt:
jongeren die zich bewusteloos drinken
sex dan eens met die, dan met een ander: dat moet kunnen
 
Hebzucht en zedeloosheid: want
Het woord van de Here is schaars geworden
en gezichten zijn niet talrijk meer.
Dan verloedert een beschaving.



C      Een tijd van Godsverduistering en van Verloedering.
Dat ziet er somber uit.
En toch ontbreken er niet de tekenen van hoop.
Nog was in de tempel de lamp Gods niet uitgegaan...
dag en nacht moest in de tempel een olielamp branden
En het licht van die lamp daar vertelt
wat de Paaskaars bij ons vertelt:
God is een God van mensen.
Hij geeft het niet op, nooit
Telkens vindt hij nieuwe openingen;
Straks roept Hij Samuël
Later de profeten die de weg wijzen
Dan zendt Hij Jezus, die de zonde der wereld draagt, wegdraagt.
Dan geeft Hij de Geest die ons leven vernieuwt.
Dat licht is nog niet uitgegaan.
Hij is er wel, ook vandaag, en morgen…De Verborgene
 
Als het woord des Heren schaars is vandaag
is dat niet omdat God niet meer spreekt en roept
Dat heeft veel meer te maken
met de drukte waarin wij leven
voortdurend afgeleid raken van de levensbron
de stem van God raakt overstemd door het lawaai van alledag
Wie God wil vinden
moet zich verdiepen in Jezus
Gods aanwijzing aan mensen…Gods woord.
 
En als gezichten niet talrijk zijn
is dat niet omdat God geen dromen en visioen meer voor ons heeft
Dat heeft veel meer te maken met onze instelling:
We hebben oogkleppen op. Leven met een tunnelvisie.
Alsof alleen wat tastbaar is echt is
en alleen waar wat aan te verdienen valt, de moeite waard is.
Wie dromen van God wil ontvangen
moet met nieuwe ogen kijken
naar vogels en bloemen, naar mensen,
naar de loop van je leven.
Met de ogen van een kind
Spontaan, onbevangen
 
 
D      De jonge Samuel die dagelijks de olie voor de lamp Gods moest bijvullen
heeft dat beter begrepen dan de zonen van Eli die erop los leven.
Het houdt hem erg bezig: Eli wordt ouder
zijn zonen maken er een bende van…
hoe moet het verder met de tempel…met het volk
Telkens schrikt hij op uit zijn slaap.
Samuel!…
Het is de HEER!
 
Nu de mensen Hem niet meer zoeken
en het leven verloedert
en de lamp Gods bijna uit is
houdt Hij het niet voor gezien.
Nu gaat de Verborgene op zoek naar ons
In een tijd van kerkverlating en verloedering een hoopgevend verhaal:
nooit zal het licht van Pasen uit de wereld verdwijnen
God zorgt ervoor. Telkens weer roept hij mensen in zijn dienst
EN vindt Hij gehoor: Spreek Heer, uw knecht hoort.
 
Wij denken bij roeping vaak aan een bijzondere opdracht
Samuel wordt geroepen tot profeet
Dominees en zendelingen hebben een “roeping”
Alsof roeping iets is voor enkelingen
In de bijbel is het véél breder: iedereen wordt geroepen
Petrus (is daar heel duidelijk in (1 Pe 2 en 3)
De heilige roeping die naar ieder mens uitgaat is deze:
om te wandelen in het licht van God
 
om hoog op te geven van de aarde, het leven, al het moois
om nog veel hoger van Hem op te geven van Hem die alles draagt
Dat is het eerste gebod
 
En het tweede daaraan gelijk is:
We zullen onze naaste liefhebben als ging het om ons zelf.
Dat staat haaks op de hebzucht
Dat staat haaks op de zedeloosheid
Dat is uw roeping, en jouw roeping en de mijne:
te wandelen in het licht
Ten diepste was dit ook de roeping van Samuel:
om Israel de weg te wijzen in een leven naar Gods wil.



E      De roep van God, de uitnodiging tot zijn heil komt tot ons allen.
Waar het op aankomt is of wij de stem van God wel verstaan:
Waaraan herken je de stem van God?
 
Is het de stem van je geweten?

Is het een spontane inval? Is het je intuïtie, je zesde zintuig
Is het een tekst uit de bijbel
Is het een medemens die een beroep op je doet?
Is het een gebeurtenis die je aan het denken zet?
 
Dat kan allemaal.
Voor Samuel klinkt hij in de zorgen om Eli en de tempel
 
Hoe weet je dan of het de stem van God is.
Want er is ook de stem van je angst, van je zorgen
Er is ook de stem van je ouders, je opvoeding, van wat hoort
 
Aan de ene kant voel je de klem die er in ligt.
Je voelt dat het om jouw gaat.
Je identiteit staat op het spel
God roept je bij je naam.
Adam waar ben je / Kain waar is je broer /
Jan.... waar ben je toch mee bezig?
Ina...ben je wel op de goede weg?
 
Nu hangt alles af van jouw antwoord.
Nu niet thuis geven is alles verspelen
Nu gehoor geven is alles winnen
 
En het andere waaraan je Gods roep herkent:
het gaat niet om een kleinigheid

• kam je haren, spreek met twee woorden

dat is de stem van het fatsoen, niet van God
Hij bepaalt je bij de hoogste waarde in het leven:
de zorg voor de ander
al Gods geboden lopen daar op uit
 
 
F     Samuel geeft gehoor:
Spreek, Heer uw knecht hoort.
Zo begint voor hem een lang en moeilijk leven als profeet.
 
En toch: hij wil er niet voor weg.
God heeft hem bij zijn naam geroepen.
Hij moet gewoon.
Hij voelt dat het goed is.
 
En telkens weer is er die stem van God
die hem waarheid en leugen doet onderscheiden
die recht en onrecht aan het licht brengen
 
Zo mogen ook wij het voor onszelf verwachten:
Temidden van alle stemmen en geluiden in onszelf
klinkt ook de stem van God
Niet 1 keer;
een leven lang zoekt zijn Geest het gesprek
- kritisch als wij verkeerde wegen gaan
- bemoedigend als het niet meer zien zitten
- raadgevend als we een belangrijke beslissing nemen
Het is een stem die niet misleidt
Wie aan Hem gehoor geeft wandelt in het licht.
 
Zeg dan maar: spreek heer, uw knecht hoort.
En als je tijd van leven hebt en je daarop toelegt,
zul je met die stem van God vertrouwd worden
en hem steeds gemakkelijker herkennen.
 
Het blijft verborgen
Niemand verder kan Hem horen
Niemand verder kan Hem antwoord geven
Niemand verder weet dat het waar is, jij alleen.
En niemand kan het je afpakken.
AMEN