1 Kor 8: 5 - 6(Pr)
A Er is in ons land veel te doen over God:
Of hij wel bestaat.
Zelfs in de kerk.
Vaak is dat een theoretische discussie.
Men wisselt de argumenten uit.
Redenen voor het bestaan van God
Bezwaren tegen het geloof
Alsof geloof op argumenten rust
Alsof geloof hier in je hoofd zijn basis heeft.
Heel anders klinkt het uit de mond van vluchtelingen.
Mannen, vrouwen, kinderen weggevlucht uit Oekraïne
Bang voor de soldaten uit Rusland
Nog net op tijd weten ze weg te komen
Je ziet de schrik in hun ogen.
En je hoort ze vertellen over hun dorpje belegerd
over huizen in brand geschoten
over kinderen meegenomen
vrouwen verkracht
en mannen vermoord.
En dan zeggen ze met ontzetting: die mensen hebben geen God.
In de bijbel heten dat: de goddelozen.
Goddelozen, dat zijn niet die aardige humanisten bij ons
die in God niet geloven
Goddelozen, dat zijn niet de vriendelijke mensen
die wel zouden willen geloven
maar het gewoon niet kunnen:
Hun verstand zit ze in de wg.
Misschien wel uw kinderen, of kleinkinderen.
Dat kunnen we jammer vinden
Daar kunnen we zorgen om hebben
Maar we moeten ze niet verwarren met de goddelozen
waar de bijbel het over heeft.
Dat zijn: de schurken, de moordenaars,
dat zijn de mensen die koste wat kost
groot, rijk, machtig willen worden.
Zij hebben geen God, zeggen de vluchtelingen:
ze bedoelen:
die soldaten zijn hun innerlijk kompas kwijt,
ze gaan helemaal hun eigen gang
hebben geen last van hun geweten
een mensenleven telt niet.
Bestaat God?
Voor de vluchtelingen is dat geen droge vraag.
Zij hebben gezien wat het is
als mensen geen God hebben.
Ontzettend wat er dan gebeurt.
B Bestaat God? Wie of wat is God?
Luther zei: God is datgene waar je je hart aan hangt
God is waar je voor leeft
Of dat nu echt God is...of een bedenksel...een afgod
Laat dat nu maar even in het midden.
Wat feitelijk het belangrijkste voor je is, dat is je god.
Dat betekent: ieder mens gelooft.
Er zijn geen mensen zonder god.
Neem de mensen die met kerk en geloof niet zoveel kunnen
maar het wel heel belangrijk vinden
dat je goed bent voor elkaar: humanisten...
hun God heet “menselijkheid”
ze gaan voor respect, vrijheid, zorg, aandacht
Of neem de wetenschapper die in de christelijke God niet gelooft
hij gaat voor de waarheid.
Dat is de god die hij dient.
Of neem de jongen die verslaafd is aan drank, aan drugs, aan
aan tv kijken: goden die hij dient
neem dat meisje dat als Ariana Grande wil zijn: haar idool.
Of neem de man, de vrouw die alles op alles zet
om hogerop te komen...
hun goden: status, carrière, geld.
Zelfs de soldaten van Rusland geloven
Ze hebben een missie: tegen het vrije, rijke Westen
dat Polen heeft opgenomen in de EU en de NAVO
en Roemenië, Hongarije
en al die andere sovjet landen van vroeger.
Poetin wil weer dat groot Russische rijk terug
Een missie tegen het verdorven Westen
met z’n regenboog aan relaties
In hun Bijbel lezen ze dat dat allemaal decadent en fout is.
Nietsontziend gaan ze te werk:
verwoestingen, bloevergieten
Daar offeren ze desnoods hun leven voor op.
Dat is hun God...hun geloof.
We kunnen wel zeggen:
dat is niet echt geloof, niet echt God
Maar Luther en heel de bijbel denken daar heel anders over
Daar is het heel eenvoudig:
wat voor jou het belangrijkste is...
aan wie of wat je je leven wijdt
wat je aanbidt
waar je alles voor over hebt...grote offers voor brengt
waar je je geluk zoekt en alles van verwacht
dát is feitelijk je god.
Wat is voor u, voor jou, voor mij het hoogste?
De God van Jezus en de bijbel? Echt?
Als ik eerlijk ben: in de praktijk zijn er ook andere goden
blijft er voor de God van Jezus een bijrol over.
C Wie of wat is God.
Luther geeft daar heel praktisch antwoord op:
God is dat wat jij het allerbelangrijkste vindt.
En dat kan van alles zijn: van isis tot humanisme
er zijn goden en machten; idolen en idealen in menigte
Daarom leerde Mozes het volk:
hoor Israel: de Here is onze God, de Here alleen.
De volken om ons heen hebben ook goden
maar wij zullen onze God dienen
die ons uit Egypte bevrijdde
En daarom vind ik het zo mooi als wij zingen:
ja in de tegenwoordigheid / der goden
wijd ik u mijn beden
Om ons heen al die machten
die hun invloed laten gelden
Om ons heen al die goden om te dienen
Dat is heel reëel.
Wie ondergaat hun zuigkracht niet?
Wie is ongevoelig voor hun verleiding?
Maar ik wil er niet in mee...
ik richt mij op de God van Jezus
Van hem moet ik het hebben
Van hem verwacht ik mijn geluk, mijn leven, alles.
En dat is wat Paulus bedoelt:
Er zijn goden en heren en machten....
maar voor ons bestaan ze niet.
Ze zijn er wel...maar we doen er niets op
Voor ons is er maar één God, de Vader
Voor ons is er maar één Heer: Jezus Christus.
Dat is een oproep om op deze God af te stemmen
om met Hem verbonden te blijven
om niet aan andere goden verslingerd te raken.
Daarom slaan we de bijbel telkens open
omdat we ze hier vinden
de waarden en normen van God:
dienen en delen, geduld, verdragen, vergeven
zorgeloos bij de dag leven
niet bij brood alleen
dat bedenk je toch niet uit je zelf?
Dat moet je geleerd worden.
En daarom bidden we altijd weer:
Omdat we dan open gaan voor de Geest van God
En dan voelen we zijn liefde, dan komt er vreugde
dan ontvangen we kracht
en alles wat we nodig hebben
om de weg te gaan die God van ons vraagt.
D Voor ons is er één God de Vader
en maar één Heer: Jezus Christus
Hoe komt Paulus daar nu bij?.
Waarom deze, de God van Jezus? Waarom niet een andere?
Omdat God door Jezus ons voor zich heeft ingenomen.
In Jezus heeft hij ons zijn liefde laten zien
toen wij nog verliefd waren op andere goden.
Hij heeft ons zijn liefde laten zien
toen we hem niet eens wilden en aan het kruis hingen.
Hij nam het allemaal voor lief.
Hij kon het hebben.
Zo groot is zijn liefde voor ons.
Gewaagd gezegd:
God heeft zich zo voor ons uitgesloofd in Jezus
Dat we ahw verliefd op hem zijn geworden.
Hij heeft ons versierd.
En nu zien we die andere goden niet meer staan.
Ze zijn er wel!
Maar we houden van de God van Jezus.
Die is de ware, de enige, de echte.
Daarom is geloven niet iets van je hoofd, van je denken:
Wij hebben hem lief met heel ons hart, met heel onze ziel
met al ons verstand en met al onze kracht.
En u weet hoe het is met de liefde.
Daar is maar één de ware.
Zo is het ook in het geloof:
Eén God de Vader, Eén Heer Jezus Christus
Niet nog andere goden en heren daarnaast.
En u weet hoe het is met de liefde
hoe het je vleugels geeft en je gelukkig maakt
en hoe erg het is, als hij, als zij het uitmaakt.
Zo is het ook in het geloof.
We zijn sterk als we de liefde van God voelen
Dan kunnen we alles aan
Dan zijn we gelukkig zelfs als het tegenzit
zelfs als het einde nadert en we sterven moeten.
En als we deze liefde kwijt raken?
dan zijn we de ongelukkigste mensen
ook al zouden we gezond en rijk en welvarend zijn
toch leeg van binnen, zonder vreugde, zonder kracht
Zo is de God van Jezus onze God
Aan hem hebben we ons hart verpand
Onze ziel en zaligheid hangt aan hem.
Onze enige troost in leven en sterven.
E Die mensen hebben geen god
Vluchtelingen zeiden het
Verbijsterd om zoveel bloedvergieten
Eeuwen geleden werd het ook gezegd:
die mensen hebben geen god...
Weet u wie dat zeiden?
Dat was de Romeinse bevolking
Weet u van wie ze dat zeiden?
Van christenen: die doen nergens aan.
En dat klopte.
Dat immense rijk had zoveel volken onderworpen
En de goden en godsdiensten van al die volken
mochten allemaal naast elkaar bestaan.
Inderdaad: vele goden en heren en machten.
Maar christenen zag je nooit een keer voor een beeld knielen
nooit een tempel binnengaan
en al helemaal niet zouden ze de keizer als godheid vereren.
Die doen nergens aan, werd er daarom gezegd.
Men vond dat bedreigend voor de eenheid van het rijk.
Maar ze deden wel ergens aan.
“Jezus is Heer” zeiden ze
Bij hem horen wij...en hem willen wij dienen...
In woorden konden ze dat niet goed uitleggen
Maar ze gaan ook naar de armen
en delen hun brood
En ze gaan naar de melaatsen
en verzorgen de zieken
En ze gaan naar de doden
en leggen die in een graf.
Vinden wij nu heel gewoon.
Maar toen was dat nieuw. Dat deed je niet.
armen en zieken en doden?
Die werden meestal aan hun lot overgelaten.
Die eerste christenen zagen naar hen om.
Jezus is Heer, bleven ze zeggen, bleven ze doen.
Tot hun omgeving het ook begon te zien:
Ze hebben wel een god
Een god zo heel anders dan wij gewend zijn
Hun geloof is goed voor ons.
Er zijn goden en heren in menigte
dat is nog steeds zo, helaas
Maar: Jezus is heer.
Dat is ook nog steeds zo, gelukkig
Aan ons om daarvan te zingen en te spreken
om dat te laten zien in ons doen en laten.
Mag het opnieuw duidelijk worden:
christenen een weldaad voor hun omgeving. AMEN
Afkortingen
van de Bijbelboeken > Register (kolom 1) adhv = aan de hand van Afb = Afbeelding aw = aangehaald werk BGT = Bijbel in Gewone Taal BHS = Biblia Hebraica Stuttgartensie (Hebr. OT) bv = bij voorbeeld CGK = Christelijk Gereformeerde Kerk cq = casu quo (bv ik doe kaas cq ham op mijn brood = ik doe kaas op mijn brood of anders ham) DL = Dordtse Leerregels dwz = dat wil zeggen eva = en vele anderen FB = FaceBook GNB - Groot Nieuws Bijbel GNT = Griekse Nieuwe Testament (Nestle-Aland) Gr = Grieks HCat = Heidelbergse Catechismus Hebr = Hebreeuws HKB = Historich Kritische Benadering (of Bijbelonderzoek) HSV = Herziene Staten Vertaling HTB = Het Boek ID = Intelligent Design itt = in tegenstelling tot Lat = Latijn LuV = Lutherse Vertaling LV14 = Leidse Vertaling 1914 LXX = Septuaginta (Grieks OT; 250 - 50 vC) M = Meditatie (bv Mc 1:1M = Meditatie over Mc 1: 1) NA = Nestle-Aland, 27-ste druk (Grieks NT) NB = Naardense Bijbel (P. Oussoren, 2004) NBG = Nederlands Bijbel Genootschap NBG51 = Bijbelvertaling van het NBG (1951) NBV = Nieuwe Bijbel Vertaling (2004) NBV21 = Nieuwe Bijbel Vertaling van het NBG (2021) nC = na Christus NGB = Nederlandse GeloofsBelijdenis NT = Nieuwe of tweede Testament OT = Oude of eerste Testament P = Paulus of de brieven van Paulus p = pagina of pagina's PKN = Protestantse Kerk Nederland PM = Post Modernisme P = Preek (bv Ps 84P = Preek over Psalm 84) Q = Quelle, bron van uitspraken van Jezus resp = respectievelijk (bv A en B reden in resp een Golf en een Astra = A reed in een Golf, B in een Astra) RKK = Rooms Katholieke Kerk SV = Staten Vertaling TeNaCh = Torah+Nebiïm+Chetoebim v = volgende vers (bv Ps 1: 1v = Ps 1: 1 - 2) vC = voor Christus vd = van de vv = volgende verzen (bv Ps 1: 1vv = Ps 1: 1 - 3) WV = Willibrord Vertaling X = Chiasme (kruisstelling) > = zie (bv > 2 betekent zie bij punt 2) // = synoniem parallellisme <> = tegenstelling, ook: antithetisch parallellisme |